Şehzade Mustafa, Osmanlı İmparatorluğu'nun trajik şahsiyetlerinden biridir. 1515 yılında Manisa'da doğan Mustafa, Sultan Süleyman ve Mahidevran Sultan'ın oğludur. Şehzade Mustafa'nın hayatı, taht kavgaları ve entrikalarla dolu bir hikâyeye sahiptir ve nihayetinde boğularak sona ermiştir.

Şehzade Mustafa, 1533-1541 yılları arasında Saruhan (Manisa) Sancak Beyliği'nde görev yapmıştır. Saruhan, padişah adaylarının yetiştirildiği önemli bir sancaktı. 1541'de Amasya Sancak Beyliği'ne getirildi ve Saruhan Sancak Beyliği ise kardeşi Şehzade Mehmet'e verildi. Şehzade Mehmet'in 1543'te ani ölümü üzerine, Saruhan Sancak Beyliği Şehzade Selim'e verildi ve Şehzade Mustafa Konya Sancak Beyliği'ne tayin edildi.

Şehzade Mustafa, Sultan Süleyman'ın yaşayan en büyük oğlu olarak tahtın en güçlü adaylarından biriydi. Ancak, Hürrem Sultan'ın oğulları olan Mehmet, Selim, Bayezid ve Cihangir'in doğumu, Mustafa'nın taht adaylığını sarsmıştır. Hürrem Sultan, kendi oğullarından birini tahta çıkarmak için Sultan Süleyman üzerinde büyük bir baskı oluşturmuştur. Osmanlı İmparatorluğu'nda hangi şehzadenin tahta çıkacağı önceden belirlenemezdi ve bu belirsizlik, hanedan içinde sürekli bir rekabet yaratmıştır.

Şehzade Mustafa, çok iyi eğitilmiş, cesur ve başarılı bir askerdi. Aynı zamanda iyi bir şairdi ve görüntüsü ile tavırlarıyla dedesi Yavuz Sultan Selim'e çok benziyordu. Halk ve asker nezdinde de çok sevilirdi. İran sınırında, İstanbul'dan 26 gün uzaklıktaki Amasya'da annesi Mahidevran Sultan ile birlikte yaşıyordu ve annesi, Mustafa'nın hayatta kalabilmesi için her türlü önlemi alıyordu. Şehzade Mustafa, dürüst, cömert ve cesur kişiliğiyle dikkat çekiyordu. Yeniçeriler ve halk, onun tahta çıkmasını istiyordu. Ancak, Hürrem Sultan ve Rüstem Paşa, Şehzade Mustafa'ya karşı büyük bir nefret besliyordu.

Şehzade Mustafa, 6 Ekim 1553'te Konya Ereğlisi'nde babası Sultan Süleyman tarafından boğduruldu. Tarih kaynaklarına göre, otağa geldiğinde onu 7 cellat karşıladı. Şehzade Mustafa, güçlü ve cesur biriydi; cellatlar onu alt edemedi. Ancak, sonunda Zal Mahmut Ağa tarafından boğularak öldürüldü. Rivayete göre, Sultan Süleyman, oğlunun ölümüne şahitlik etmiş ve bu olaydan sonra büyük bir pişmanlıkla yaşamıştır. Şehzade Mustafa'nın naaşı Bursa'ya, II. Murad'ın türbesine gömüldü. Bu olay, sarayda ve devlet adamları arasında büyük bir öfkeye neden oldu ve Rüstem Paşa görevden azledildi.

Şehzade Mustafa'nın zevcesinin adı bilinmemektedir. 1525 doğumlu Kırım asıllı bir kadındır. Şehzade Mustafa'nın ölümünden sonra 1555'te Pertev Mustafa Paşa ile evlendirilmiştir.

Şehzade Mustafa'nın hayatı, Osmanlı tarihinin en trajik ve tartışmalı olaylarından biridir. Onun ölümünden sonra, Osmanlı İmparatorluğu'nda taht kavgaları daha da şiddetlenmiştir. Şehzade Mustafa'nın cesareti, dürüstlüğü ve halk tarafından sevilmesi, onu Osmanlı tarihinin unutulmaz şahsiyetlerinden biri yapmıştır.