Safiye Sultan: Osmanlı İmparatorluğu'nun en güçlü kadınlarından biri olan Safiye Sultan, 1550 yılında Venedik'te Sofia Bellicui Baffo adıyla dünyaya geldi. Babası Leonardo Baffo, Korfu Adası'nın Venedik valisiydi ve Sofia oldukça zengin bir ailede büyüdü. 12 yaşındayken Akdeniz'de bir gemi seyahatinde Osmanlı korsanları tarafından kaçırıldı. Bir yıl sonra Pera köle pazarında, Nurbanu Sultan’ın oğlu III. Murad için büyük bir servet ödeyerek satın alındı. Safiye Sultan'ın Saraya Gelmesi İki yıl boyunca haremde eğitim gören Sofia'ya, saf, arı ve duru güzellik anlamına gelen "Safiye" adı verildi. On beş yaşına geldiğinde III. Murad'a sunulan Safiye, güzelliği ile III. Murad'ı kendisine âşık etti. Safiye Sultan'ın Hasekilik Dönemi III. Murad tahta geçince, Safiye Sultan baş kadın oldu. Büyüleyici güzelliği ve parlak zekâsı ile büyük bir nüfuza sahip oldu. Yeni Valide Sultan olan Nurbanu Sultan bu nüfuzu tehdit olarak gördü ve ondan kurtulmak istedi. Mihrimah Sultan, Esmehan Sultan ile Gevherhan Sultan bu rekabetin öncüleriydi. Safiye Sultan'ı gözden düşürmek amacıyla Sultan Murad'a her gün yeni bir cariye sunuldu. Ancak III. Murad'ın gözü hep en sevdiği hasekisinde idi. 1585 yılına gelindiğinde güçlü kadın düşmanları yoktu, ancak Mihriban Haseki Sultan, Nazperver Haseki Sultan, Şahuban Haseki Sultan, Fahriye Haseki Sultan, Şemsi Ruhsar Haseki Sultan gibi kadın rakipleri hala vardı. Safiye Sultan, iktidar yolunda önüne çıkan engelleri kaldırma mücadelesi verdi. Safiye Sultan, devletin iç işlerine olduğu kadar dış işlerine de müdahale etmekteydi. Bu anlamda diğer ülke hükümdarları ile doğrudan mektuplaşıp, diplomatik ilişkiler kurduğu bilinmektedir. İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth, 1593'te ona mücevherlerle işlenmiş bir portre gönderdi. Safiye Sultan ise kraliçeye gümüş işlemeli elbise ve kemer ile altın işlemeli iki mendil hediye etti. Hediyeleşme işleri, onun valide sultanlığı döneminde de devam etti; kraliçeye sunduğu bir arabaya karşılık, elbise, kuşak, üç mendil, gümüş işlemeli iki havlu, yakut ve inci ile bezenmiş bir taç hediye etti. Valide sultana İngiltere'nin elçisi Edward Barton'un verdiği hediyeler nedeniyle İstanbul'da yapılan tayinlerde etkin bir rol oynadı. İngiltere kraliçesi ona, 1599'da süslü bir araba hediye etti ve Safiye Sultan da o zaman için alışılmadık bir şekilde bu araba ile İstanbul'da gezdi. Safiye Sultan'ın Saltanat Hayatı (1583-1604) Safiye Sultan, eşi III. Murad'ın padişahlığının ilk yıllarında kayınvalidesi Nurbanu Sultan ve kızları Esmehan Sultan ile Gevherhan Sultan'la iktidar mücadelesi yapmıştır. 1583 yılında Nurbanu Sultan'ın ölümünden itibaren eşi üzerindeki etkisi artarak büyük güç kazanmıştır. Safiye Sultan'ın tesiri, oğlu III. Mehmet'in döneminde de devam etmiştir. Eşi ve oğlunun padişahlıklarında sadrazamların sık sık değişmesinden sorumlu olduğu öne sürülmüştür. Nurbanu Sultan gibi Safiye Sultan'ın da Venedik yanlısı bir politika izlediği ileri sürülür. O da Avrupa ile ilgilenmiş, hatta İngiltere kraliçesi I. Elizabeth'le mektuplaşmıştır. Safiye Sultan, yurt içi ve yurt dışı işlerini Yahudi asıllı sekreteri (Kira) Esperanza Malchi aracılığıyla yürütmüştür. Esperanza Malchi, Safiye Sultan'a yaptığı hizmetlerden ötürü büyük bir servete ulaşmıştır. Bunu çekemeyen yeniçeriler tarafından başlatılan bir ayaklanma sonucunda Esperanza Malchi 1600 yılında öldürülmüştür. Safiye Sultan'ın iktidarının geleceğini Şehzade Mahmud ve annesi tehlikeye düşürüyordu, bu yüzden gelin ve torunun ortadan kaybolması gerekiyordu. Safiye Sultan, oğlu III. Mehmet'i doldurarak amacına ulaştı. Şehzade Mahmud 1603 yılında sarayda sessizce boğduruldu. Annesi de sürgün edilmiştir. Sultan Mehmet tahta çıkar çıkmaz ilk işi 19 kardeşini boğdurtmak olmuştur. Öldürülenlerin çoğu bebek olduğundan bu olay Osmanlı tarihinin en kanlı olaylarından biri olmuştur. Bu olaydan sonra, halkın III. Mehmet'e kin beslediği ve onu sevmediği rivayet edilir. Safiye Sultan'ın Ölümü Safiye Sultan, Valide Sultanlığı döneminde çok etkin rol oynamıştır. III. Murad'ın 1595 yılında vefat etmesi, oğlu III. Mehmet'in tahta geçmesiyle beraber valide sultan olarak devlet içerisindeki yeri daha da güç kazanmıştır. Kocasının ve onun vefatından sonra çevresinde bulunan diğer tehlikeler için oğlunu korumaya çalışmıştır. Gerçekten III. Mehmet'in büyük oğlu Mahmud'un annesinin teşebbüsüyle, tahta geçme planları yaptığı ileri sürülerek onun ve annesinin öldürülmesini sağlamıştır. III. Mehmet, önemli konularda kendisine danışırdı. Nurbanu Valide Sultan günde 2.000 akçe alırken, oğlu onun maaşını günde 3.000 akçeye çıkarmıştır. Bu maaş, oğlunun ölümünden sonra gönderildiği Eski Saray'da da kendisine verilmiştir. Devlet adamlarından rüşvet ve hediyeler alarak, memuriyet tayinlerinde başrol oynamıştır. Ahali ve memurlar, devlet işlerindeki bu etkin faktörünü bildiklerinden işlerini yapabilmek için ona başvururlardı. Safiye Sultan, Ocak 1619'da Eski Saray'da bilinmeyen bir nedenle vefat etti. Naşı İstanbul'da Ayasofya Camii'nin eski vaftizhanesi olan kocasının türbesine defnedildi. |
İkbal
12 Ağustos 2024 PazartesiSafiye Sultan'ın hayat hikayesi gerçekten de oldukça ilginç. Venedik'te doğup, genç yaşta Osmanlı haremine girmesi, onun kaderini nasıl değiştirmiş olabilir? III. Murad ile olan ilişkisi ve özellikle Nurbanu Sultan ile yaşadığı iktidar mücadelesi, haremdeki dinamikleri nasıl etkilemiştir? Ayrıca, Safiye Sultan'ın dış ilişkilerdeki rolü ve I. Elizabeth ile olan mektuplaşmaları, Osmanlı'nın uluslararası siyasetteki etkisini ne şekilde yansıtmaktadır? Onun saltanat dönemindeki güç mücadeleleri ve oğlu III. Mehmet'in tahta çıkışı, Osmanlı İmparatorluğu'nun iç yapısında nasıl bir değişim yaratmıştır? Bu soruların cevapları, Safiye Sultan'ın tarihsel önemini daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir.
Cevap yazAdmin
12 Ağustos 2024 PazartesiSafiye Sultan'ın Hayat Hikayesi
Safiye Sultan, Venedik'te doğup Osmanlı haremine girmesiyle birlikte hayatında büyük bir değişim yaşadı. Genç yaşta haremde yer alması, onun siyasi ve sosyal dinamiklere etki etmesine olanak sağladı. Harem, sadece bir yaşam alanı değil, aynı zamanda iktidar mücadelesinin de merkeziydi.
III. Murad ile İlişkisi ve Nurbanu Sultan ile Mücadelesi
III. Murad ile olan ilişkisi, Safiye Sultan'ın haremdeki gücünü artırdı. Nurbanu Sultan ile yaşadığı iktidar mücadelesi, haremdeki dengeleri değiştirdi. Bu durum, diğer cariyelerin ve kadınların politikaya katılımını da etkiledi. Haremdeki bu mücadeleler, Osmanlı İmparatorluğu'nun iç yapısında kadınların rolünü gözler önüne serdi.
Dış İlişkilerdeki Rolü ve I. Elizabeth ile Mektuplaşmaları
Safiye Sultan, uluslararası ilişkilerde de etkili bir figür oldu. Özellikle I. Elizabeth ile olan mektuplaşmaları, Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa'daki yerini pekiştirdi. Bu mektuplar, Osmanlı'nın diplomatik ilişkilerini güçlendirmekte önemli bir rol oynadı ve Batı ile olan ilişkilerde yeni bir kapı açtı.
Saltanat Dönemindeki Güç Mücadeleleri
Safiye Sultan'ın oğlu III. Mehmet'in tahta çıkışı, Osmanlı İmparatorluğu'nun iç yapısında önemli değişimlere yol açtı. Onun saltanatı, Safiye Sultan'ın iktidarını pekiştirdiği gibi, haremdeki güç dinamiklerini de dönüştürdü. Bu süreç, Osmanlı'nın gelecekteki yönetim biçimlerini de etkiledi.
Sonuç olarak, Safiye Sultan'ın hayatı ve etkileri, Osmanlı tarihinin önemli bir parçasını oluşturuyor. Onun hikayesi, sadece bir kadın figürü değil, aynı zamanda bir güç ve strateji sembolü olarak da karşımıza çıkıyor.