19. Yüzyılda Osmanlı Devleti Osmanlı Devleti, 1699 yılında imzalanan Karlofça Antlaşması ile toprak kaybetmeye başlamış ve giderek gerilemiştir. 19. yüzyıl, Osmanlı İmparatorluğu için özellikle zor bir dönem olmuştur. Bu dönemde Osmanlı Devleti, denge siyaseti izleyerek ayakta kalmaya çalışmıştır. İç ve Dış Sorunlar Osmanlı Devleti, iç ve dış sorunlarını farklı devletlerin yardımıyla çözmeye çalışmaktaydı. Bu dönemde, sorunlarını tek başına çözebilecek potansiyele sahip değildi. Büyük devletlerin çıkar çatışmalarından faydalanarak varlığını sürdürebiliyordu. Sened-i İttifak, bu dönemin anlaşılması bakımından önemlidir. Sened-i İttifak, padişahın ayanlara imzalattığı bir sözleşmedir. Amaç, devlet ile bağlarını koparıp bağımsızlıklarını almaya çalışan toprak ağalarını denetim altına almaktı. Bu gelişme ile Osmanlı tarihinde ilk kez bir padişah, kendi isteği dışında yetkilerinden taviz vermiştir. Osmanlı'nın valilerine dahi söz geçiremez durumdaydı. Osmanlı - Rus Savaşları III. Selim ile başlayan savaşlar, Fransa'nın araya girmesiyle sonuçlandı ve Rusya barış istedi. Bunun sonucunda Bükreş Antlaşması imzalandı. Eflak'ta bağımsızlık isteyen Yunanlılar, büyük devletlerin yardımıyla ayaklandılar. Osmanlı bunu kabul etmedi. Rusya harekete geçerek Osmanlı-Mısır donanmasını Navarin'de yaktı. Osmanlı karşılık verince savaş başladı ve Osmanlı yenildi. Yunanistan'a bağımsızlık verildi. Bu, ilk azınlık bağımsızlığıdır. Ayrıca, Rus ticaret gemilerinin boğazlardan serbestçe geçebilmesi sağlandı. Milliyetçilik Hareketleri Bu dönem, milletlerin bağımsızlık savaşlarıyla geçmiştir. Balkanlarda ilk olarak Sırplar ayaklandı. Fransız İhtilali sonucu ortaya çıkan milliyetçilik akımının etkisi büyüktü. Büyük devletler de Osmanlı'yı yıkmak için bu isyanları desteklemiştir. Osmanlı'nın Sırp bölgesinde iyi bir yönetim sergileyememesi, bölgenin savaş alanına dönmesi ve Rusya'nın Panslavizm ve milliyetçilik akımı yayması sonucu Sırplar isyan etti. Edirne Antlaşması ile özerklik alan Sırplar, Berlin Antlaşması sonucu bağımsızlığını ilan etti. Rumlar da aynı şekilde büyük devletlerin desteğini alarak ayaklandılar ve bağımsızlıklarını sağladılar. Kavalalı Mehmet Ali Paşa İsyanı Mısır sorunu ve Kavalalı Mehmet Ali Paşa İsyanı, Osmanlı'nın uğraştığı bir başka büyük mesele olmuştur. Kavalalı'ya ayaklanma bastırması sonucu vadedilen toprakların tümü verilmedi. Buna karşılık Kavalalı, Suriye'yi işgal etti ve Osmanlı ordusunu Konya'da bozguna uğratıp Kütahya'ya kadar ilerledi. Osmanlı, Ruslardan yardım istemek zorunda kaldı. Rusların İstanbul'a gelmesiyle İngiltere ve Fransa, boğazların Rus egemenliğine geçebilmesi tehlikesiyle ayaklandı ve sorun uluslararası bir hale geldi. Büyük devletlerin baskısıyla Kavalalı, Osmanlı ile barış imzaladı. Kütahya Antlaşması'na göre Kavalalı'ya Mısır ve Girit Valiliği yanında Şam valiliği de verildi. Oğluna vergi toplama hakkı verildi. Ekonomik ve Ticari Anlaşmalar Hünkar İskelesi Antlaşması ile Osmanlı, boğazlar üzerindeki haklarını son kez kullandı. Bu antlaşma Ruslarla yapılmıştır. Balta Limanı Ticaret Antlaşması ile İngiltere, Osmanlı ticaretini büyük ölçüde etkiledi. Osmanlı, bu dönem boyunca büyük devletlerle savaştı ve azınlık sorunlarıyla uğraştı. Sonunda dağılması kesinleşti. Meşrutiyet ilan edildi ve padişahın etkisi giderek azaltıldı. Artık yeni Türkiye Cumhuriyeti kurulacaktı. Sonuç 19. yüzyıl, Osmanlı Devleti için zor ve karmaşık bir dönem olmuştur. İç ve dış sorunlarla boğuşan Osmanlı, büyük devletlerin desteği ve müdahaleleri ile ayakta kalmaya çalışmıştır. Ancak, milliyetçilik hareketleri, ekonomik sorunlar ve askeri yenilgiler, imparatorluğun sonunu hazırlamıştır. Bu süreç, yeni bir dönemin başlangıcını işaret etmiş ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasına zemin hazırlamıştır. |
Muiz
12 Temmuz 2024 CumaOsmanlı Devleti'nin 19. yüzyılda yaşadığı zorluklar ve milliyetçilik hareketlerinin devlet üzerindeki etkisi hakkında ne düşünüyorsunuz? Özellikle, iç ve dış sorunlar karşısında büyük devletlerin desteğine muhtaç kalması ve bu durumun imparatorluğun sonunu hazırlaması hakkında ne söyleyebilirsiniz?
Cevap yazAdmin
12 Temmuz 2024 CumaMuiz, Osmanlı Devleti'nin 19. yüzyılda yaşadığı zorluklar ve milliyetçilik hareketlerinin devlet üzerindeki etkisi çok önemli bir konudur. Bu dönemde, milliyetçilik hareketleri ve Avrupa'daki siyasi değişimler Osmanlı Devleti'ni derinden etkilemiştir. Özellikle, Balkanlar'da ve Arap coğrafyasında milliyetçilik akımlarının güçlenmesi, imparatorluğun merkezi otoritesini zayıflatmış ve çeşitli isyanları tetiklemiştir.
İç sorunların yanı sıra, dış politikalarda da Osmanlı Devleti büyük güçlerin müdahalelerine maruz kalmış ve uluslararası arenada zayıflamıştır. Özellikle, İngiltere, Fransa ve Rusya gibi devletlerin Osmanlı üzerindeki etkileri, devletin bağımsızlığını tehdit etmiş ve Osmanlı Devleti'ni bu güçlerin desteğine muhtaç hale getirmiştir. Bu durum, imparatorluğun iç ve dış sorunlarını çözmede büyük zorluklar yaşamasına neden olmuş ve sonunu hazırlayan önemli etkenlerden biri olmuştur.
Sonuç olarak, Osmanlı Devleti'nin 19. yüzyıldaki zorlukları ve milliyetçilik hareketlerinin etkisi, imparatorluğun sonunu getiren karmaşık ve çok boyutlu bir süreçtir. Bu dönemde yaşanan iç ve dış sorunlar, Osmanlı Devleti'nin dağılmasına zemin hazırlamıştır.