Osmanlı Devleti, köklü bir toplum yapısına sahipti ve bu yapı, Osmanlı Devleti kurulmadan önceki Türk devletlerinde var olan sosyal düzenin devamı niteliğindeydi. Genel olarak Türklerin en karakteristik özelliği, aile ve sosyal yapıya, yani toplumsal hayata sıkı sıkıya bağlı olmalarıdır. Günümüzde de aile kavramı, her ne kadar yozlaştırılmaya çalışılsa da, Türklerin en önemli toplumsal kurumlarından biri olarak görülmektedir. Osmanlı Devleti döneminde de aile faktörü, en önemli sosyal unsur olarak dikkat çekmiştir. Osmanlı toplum yapısının katmanları incelenmeden önce, aile anlayışının tüm sınıflarda temel yapıyı oluşturduğu ve saygı duyulan bir kavram olduğu belirtilmelidir. Osmanlı'da aile bireylerinin birlikte yaşamalarına, aile reisi olan babanın kararlarına ve akrabalık duygularına büyük önem verilirdi. Öyle ki, devletin padişahı bile devleti ailesiyle birlikte yaşadığı saraydan yönetir ve devlet meselelerini aynı sarayın içinde yaşayan yardımcılarıyla görüşürdü. Genel olarak toplum içinde boşanmalar hoş karşılanmazdı ve insanlar aile bağlarını yüceltmeli, bozmamalıydı. Osmanlı Toplum Yapısının Sınıflandırılması Osmanlı toplumu, özünde iki ana sınıf etrafında şekillenmiştir: Yönetici (Askeri) sınıf ve halk (Reaya). Yönetici sınıf, padişah başta olmak üzere, devlet yönetiminde padişaha yardımcı olmakla görevli çeşitli unvanlara sahip kişilerden oluşuyordu. Askerler de aynı şekilde, devletin güvenliğini sağlamak ve savaşlara katılmakla yükümlüydü. Osmanlı toplumsal yapısı, sınıfsal ayrımlara yer vermez; toplumsal katmanlaşma ön planda değildi. Yönetici sınıf kendini halktan ayrı bir sınıf olarak görmez ve halk da bu baskıyı hissetmeyerek yöneticilerine minnet ve saygı duyardı. Saray Yaşamı Sarayda, kalabalık ve İslami şartlara uygun bir yaşam tarzı vardı. Herkesin özel daireleri bulunur ve burada özel hayatlarını geçirirler, tören ve festivaller gibi sosyal faaliyetlerde bir araya gelirlerdi. Padişahın ailesi ve ailesinin işlerini gören yardımcılar harem bölümünde yaşarlardı. Devlet meseleleri, Divan-ı Hümayun'da, sarayın toplantı odası denilebilecek özel bir alanda görüşülürdü. Çocukların eğitimine büyük önem verilirdi ve sarayda özel hocalar bulundurulurdu. Halk Kesimi Halk, şehirlerde ve köylerde yaşar, tacirlik, esnaflık ve zanaatkarlık yapardı. Mütevazi bir yaşam hakimdir; herkes gelirine göre yaşar, giyinir ve İslami şartlara göre bir hayat sürerdi. Günlük yaşam, ezan saatlerine göre ayarlanırdı. Müslümanlar gibi, Museviler, Hristiyanlar ve diğer dinlerden insanlar da baskı görmeden ibadetlerini yerine getirebilirlerdi. Pazarlar, camiler ve bedestenler en kalabalık alanlar olurdu. Köylerde halk, tarım ve hayvancılıkla geçinir ve sakin bir hayat yaşardı. Osmanlı Toplum Yapısının Karakteristik Özellikleri Osmanlı toplum yapısı, devlet bir imparatorluk haline gelmiş ve çeşitli etnik kökenleri içinde barındıracak seviyeye ulaşmış olsa da, karakteristik özelliğini korumuş ve hoşgörü içinde gelenek ve görenekleri doğrultusunda varlığını sürdürmüştür. Fransız İhtilali sonrası yayılan milliyetçilik akımının, güç odaklarınca kötü yönde kullanılması Osmanlı Devleti'nin toplumsal yapısına zarar vermiştir. Nasıl ki bir vücut, hasar gören bölgeden olumsuz etkilenirse, devlet de bu şekilde olumsuz etkilenmiş ve dağılma safhasına gelmiştir. Ardından kurulan Türkiye Cumhuriyeti ise özünde bulunan toplumsal bağ duygusunu kaybetmeyerek yaşatmaya devam etmiştir. |
.jpg "2. Ahmet Dönemi ve Savaşları")
.jpg "Yıldırım Beyazıt Dönemi ve Fetihleri")
.jpg "Abdülmecit Dönemi ve Savaşları")
Deryab
12 Temmuz 2024 CumaOsmanlı Devleti'nde aile yapısının bu kadar önemli olmasının sebebi neydi? Aile bireylerinin birlikte yaşamalarına bu derece önem verilmesinin Osmanlı toplumuna ne gibi etkileri olmuştur? Peki ya devlet meselelerinin bile sarayda, aile ortamında görüşülmesi, karar alınmasının avantajları ve dezavantajları nelerdir? Aile kavramının yozlaştırılmaya çalışıldığı günümüzde, Osmanlı'daki aile yapısından alınacak dersler var mıdır?
Cevap yazAdmin
12 Temmuz 2024 CumaMerhaba Deryab,
Osmanlı Devleti'nde aile yapısının bu kadar önemli olmasının başlıca sebebi, ailenin toplumun temel yapı taşı olarak görülmesiydi. Aile bireylerinin birlikte yaşamalarına büyük önem verilmesi, toplumsal dayanışmayı ve ahlaki değerlerin korunmasını sağlıyordu. Bu yapı, bireylerin sosyal ve ekonomik açıdan daha güçlü olmasına katkıda bulunuyordu.
Devlet meselelerinin sarayda, aile ortamında görüşülmesi ve karar alınmasının avantajları arasında hızlı ve gizli karar alma süreçleri sayılabilir. Ancak, bu durumun dezavantajları da vardı; örneğin, alınan kararların objektiflikten uzak olma ihtimali ve aile içi çatışmaların devlet işlerine yansıması gibi.
Günümüzde aile kavramının yozlaştırılmaya çalışıldığı bir dönemde, Osmanlı'daki aile yapısından alınacak dersler elbette vardır. Özellikle aile içi dayanışma, saygı ve sevgi gibi değerlerin yeniden önem kazanması, toplumsal huzur ve refah açısından faydalı olacaktır.
Sevgiler,