Osmanlı Ordusu
Osmanlı Ordusu: Diğer adıyla Ordu-yi Hümayun 1299 yılında Osman Bey tarafından kurulmuş ve 19. Yüzyıl sonlarında tamamen ortadan kalkmış bir ordudur. Fiili olarak baş komutanı Osmanlı padişahıdır.
İlk kurulduğu dönemlerde sayıları yüzlerle ifade edilirken, imparatorluk zamanlarında yüzbinlerle ifade edilmeye başlanmış, 600 yıllık tarihi boyunca sayısız başarılara imza atmış bir ordudur.
Yapıları bakımından üç ana bölüme ayrılmışlardır. Bunlar; Kapı Kulu Askerleri, Eyalet Askerleri, Donanma Birlikleridir. - Kapı Kulu Askerleri: Doğrudan padişaha bağlı atlı ve yaya kara askeri birlikleridir. Yeniçeriler, Süvariler, Topçular, Top Arabacıları ve Cebecilerden oluşurlar. Özellikle imparatorluk düzeyine ulaşıldığında çok uluslu bir ülke haline gelen Osmanlı bu askerlerin yetiştirilmesinde çok özenli davranmıştır.
- Yeniçeriler; Rum, Arnavut, Sırp gibi ülkelerin yetim çocuklarını toplayıp küçük yaşta eğitime tabi tutularak yetiştirilen askerlerden oluşmakta idi. Eğitimleri normal bir insanın kaldırabileceği bir düzeyden daha üst seviyelerde olup yıllarca süren doğrudan padişaha bağlı, hayat boyu evlenmeyen, maaşlı askerlerdi.
- Cebeciler; orduyu savaşa hazırlayan birliklerdi. Fatih Sultan Mehmet zamanında kurulmuştur.
- Topçular; Top kullanan gruplardır. Özellikle İstanbul'un fethi sırasında destan yazmışlardır.
- Süvariler; atlı birliklere verilen addır.
- Eyalet Askerleri: Sancak Beyi, Eyalet Paşalarının emirlerinde bulunan her daim savaşa hazır bekleyen üst sınıf askerlerdir.
Dört grup olarak sınıflara ayrılır. Bunlar;
- Azap; Şehrin en yüksek rütbeli askeridir. Günümüzde Garnizon Komutanı olarak adlandırılır. Bekar erkek tarafından yürütülür.
- İcareliler; Kalenin topçularına verilen isimdir.
- Lağımcılar; kuşatma sırasında kalenin sur dibine tünel kazarak düşmanın yaklaşmasını önleyen birliklerdir.
- Müsellem; savaş sırasında ordunun önünden giderek orduya yol açan birliklerdir.
- Donanma Birlikleri: İlk olarak 1300 yıllarının başlarında kurulmuştur. İlk zaferi 1323 yılında Karamürsel Fethidir. Burada yapılan tersane daha sonraki asırlarda da gemi üretmiştir. Bu tersane günümüzde hala Deniz Kuvvetlerine bağlı bir birlik olarak varlığını sürdürmektedir. İmparatorluk döneminde yaklaşık olarak on bin mil kıyı şeridine sahip olan Osmanlı'da en az iki tümenlik bir donanmaya ihtiyaç duyuldu. Zamanla kıyı koruma, rehberlik, keşif ve saldırı görevlerini yürütecek şekilde dizayn edilmiş bir donanma şekline bürünmüştür. Donanma komutanı "Kaptan-ı Derya'dır" Sayısız deniz zaferine imza atmış, birçok komutanın ismini ölümsüz hale getirmiştir. Bunlardan bazıları: Barbaros Hayrettin Paşa, Sokullulu Mehmet Paşa, Kılıç Ali Paşa, Seyit Ali Reis. Kazanılan zaferlerden bazıları da Preveze Deniz Zaferi, İnebahtı savaşı, Karadeniz'in Fethi. Bunlardan donanma tarihi ile ilgili en önemli olaylardan birisi İstanbul'un fethi sırasında Fatih'in gemileri karadan yürütmesi ve Çanakkale Savaşı sırasında Nusret mayın gemisinin boğaza dar bir zamanda ve gece karanlığında mayın döşemesidir. Bu iki olay tarih sayfalarına tarihin akışını değiştiren birer zafer olarak yazılmıştır.
İlk kurulduğu tarihten itibaren kusursuz olarak yapılandırılmaya çalışılan Osmanlı Ordusu, duraklama ve çöküş dönemlerinde birçok isyanlarla anılmış, zamanla o üstün özelliğini yitirerek ortadan kaldırılmıştır. Özellikle 3. Murat döneminde ordu yapısında zarar verici birçok değişikler olmuş, askerlik vasfı taşımayan birçok insan ve devşirme askeriyeye alınmıştır. Bu durumda askeri düzeni alt üst etmiştir. Bütün bunlara rağmen, her Türk asker doğar düsturu ile yetişen insanımız hem Çanakkale Savaşında hem de Kurtuluş Savaşında orduyu oluşturarak zafer kazanmışlardır.
Osmanlı Ordusunda Askeri Rütbeler- Müşir (Mareşal)
- 1. Ferik (Orgeneral)
- Ferik (Korgeneral)
- Mirliva (Tümgeneral)
- Miralay (Albay)
- Kaymakam (Yarbay)
- Binbaşı
- Kol ağası (Kıdemli Yüzbaşı)
- Yüzbaşı
- Mülazımı evvel (Üst Teğmen)
- Mülazımı sani (Teğmen)
- Çavuş
- On başı
- Nefer
Çağ kapatıp, çağ açmış bir ordudur Osmanlı Ordusu, defalarca haçlı orduları perişan etmiş bir ordudur Osmanlı Ordusu, bitti, tükendi derken küllerinden doğan ve düşmana bela olan bir ordudur Osmanlı Ordusu. Savaşa giderken ölürsem şehit kalırsam gazi diyerek giden, mazluma silah çekmeyen bir ordudur Osmanlı Ordusu. Bugün Asya, Avrupa, Afrika kıtalarında birçok izleri bulunan, gittikleri, fethettikleri yerlerde yüzlerce eser bırakan, şehit mezarları olan bir ordudur Osmanlı Ordusu. Günümüzde bize bıraktıkları bu değerli toprakların yanında savaşa giderken kendilerini coşturan "Mehter Takımını" da bizlere miras olarak bırakmışlardır. Her dinlediğimizde o günlere gider ve onlarla birlikte cenk eder buluruz kendimizi.
20.01.2024 17:03:55
Osmanlı Ordusu ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
