Osmanlı Divan Üyeleri

Osmanlı Divan Üyeleri Padişah, Sadrazam (Vezir-i Azam), Rumeli Kazaskeri, Anadolu Kazaskeri, Defterdar, Şeyhülislam, Kaptan-ı Derya ve Nişancı'dan oluşmaktadır. Osmanlı Devleti'nin geniş topraklarını yönetme konusunda Padişah'a yardımcı olan bu üyelerle yapılan toplantılara Fatih Sultan Mehmet Devrine kadar padişahlar başkanlık etmekteydi, ancak Vezir-i Azamların görüşlerini daha rahat söyleyebilmesi için Fatih Sultan Mehmet döneminde Padişahlar divan toplantılarını arka tarafta bulunan bir bölmeden izlemeye başlamış ve divan toplantılarına Vezir-i Azamlar başkanlık etmiştir.
Her üyenin beli başlı bir görevi bulunmaktadır.

Osmanlı Divan Üyelerinin Sınıflandırılması


Divan-ı Hümayûn olarak bilinen divanda bulunan üyeler 3 aslî gruba ayrılmaktadır. Bunlar Seyfiye olarak bilinen Ehl-i Örf, İlmiye olarak bilinen Ehl-i Şeriye, Kalemiye olarak bilinen Ehl-i Kalemden oluşmaktadır. Ehl-i Örf üyeleri devlet işleri içerisindeki yönetim ve ahlâk konuları ile ilgilenmektedir. Ehl-i Şeriye üyeleri Adalet, eğitim ve Din konuları ile ilgilenir ve Ehl-i Kalemiye üyeleri ise Bürokrasi işlemleri ile ilgilenmektedir. Ehl-i Örf grubu içerisinde yer alan üyeler Vezir-i Azam ve diğer vezirlerdir, Ehl-i Şeriye gruundaki üyeler Kazaskerler ve Şeyhülislamdır, son olarak Ehl-i Kalem grubundaki üyeler ise Defterdar, Nişancı ve Reis-ül Küttap olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sınıflandırmanın dışında kalan üyeler de bulunmaktadır.

Osmanlı Divan Üyelerinin Görevleri


Padişah

  • Kuruluş Dönemi boyunca divana doğal başkanlık etmiştir.
  • Fatih devriyle birlikte başkanlığı Vezir-i Azam'a bırakarak toplantıları perde arkasından izlemeye başlamıştır.
Sadrazam (Vezir-i Azam)
  • Padişahın hem yardımcısı hem de mutlak vekili olarak karşımıza çıkar ve padişahlık mührünü taşımaktadır.
  • Padişah savaşa katılmazsa Serdar-ı Ekrem unvanıyla orduya komutanlık etmektedir.
  • Fatih'ten itibaren Divan başkanı olarak önemi daha da artmıştır.
  • Sadrazam olabilmek için Müslüman olmak ve Türkçe bilmek gerekmektedir.
  • Kuruluş dönemlerinde Türk kökenli kişiler Sadrazam olabilirken Fatih'ten itibaren genelde devşirme kökenli kişilerin Sadrazam oldukları görülmektedir.
  • Bazı durumlarda ikinci derecedeki devlet meselelerinin Sadrazamın Paşa Kapısı ya da Babıali adı verilen konaklarında görüşülmesi söz konusu olabilmektedir. Bu divanlara ise ikindi divanı adı verilmektedir.
Kubbealtı Vezirleri
  • Devlet Yönetiminde Sadrazam'a yardım etmektedirler.
  • Kanuni devrine kadar bir tane vezir bulunurken Kanuni devrinde bu sayının yedi olduğunu görebilmek mümkündür.
  • Bir kişinin vezir olabilmesi için daha önce Sancakbeyi ya da Beylerbeyi görevlerinde bulunmuş olması gerekmektedir.
Kazaskerler
  • Askeri sınıfa ait olan şer'i ve örfî davalara bakan hukuk adamlarıdırlar.
  • Önceleri bir adet Kazasker varken toprakların genişlemesi ile Anadolu ve Rumeli olmak üzere iki adet Kazasker görevlendirilmiştir.
  • Kazasker olabilmek için Türk soyundan olma şartı aranmaktadır.
  • Kadı ve müderrislerin atama ve görevden alınma işlerine de bakmaktadırlar.
Defterdar
  • Devletin her türlü mali işlerinden sorumlu olan divan üyesidir.
  • Bütçeyi hazırlayıp Padişaha sunma görevleri bulunmaktadır.
  • Kıdem bakımından Rumeli Defterdarı üstün olmak üzere Anadolu ve Rumeli Defterdarı olmak üzere ikiye ayrılmıştır.
Nişancı
  • Padişahın yazmış olduğu ferman ve beratlara tuğrasını çekmekle görevlidir.
  • Fethedilen arazileri yazarak, gelirlerine göre ayırıp dağıtımını yapmakla görevlidir. Bu bakımdan tapu kadastro işlerine bakıyor diyebiliriz.
Reis'ül-Küttap
  • Nişancıya bağlı olarak çalışan kâtiplerdendir.
  • 17. Yydan itibaren dışişlerinden sorumlu hale gelmiştir.
Kaptan-ı Derya
  • Osmanlı donanmasının başkomutanıdır.
  • 16. Yydan itibaren önemi artınca vezir rütbesi almışlardır.
  • Vezir rütbesini aldıktan sonra Divan toplantılarına katılmışlardır.
Şeyhülislam (Müftü)
  • Divanın sürekli üyesi değildir. Görüşünü almak için Divan toplantılarına davet edilirdi.
  • Divanda alınan kararların dine uygun olup olmadığını belirtirdi.
  • Kanuni döneminde Şeyhülislamlar Sadrazamlarla eşit duruma getirilmiştir.
Yeniçeri Ağası
  • Divanın doğal üyesi değildir. Divanda alınan kararları yeniçerilere bildirirdi.
  • Yeniçerilerle ilgili bir karar alınacağı zaman görüşüne başvurulmak üzere toplantıya çağrılmaktadır.
19.01.2024 16:33:28
Osmanlı Divan Üyeleri ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.

Sayfayı Düzenle

Osmanlı Divan Üyeleri Yorumları

Kırmızı sayıyı girin

1 Yorum Yapılmış "Osmanlı Divan Üyeleri"
Merhabalar. Aklıma şeyhülislamla ilgili olarak bir husus takıldı. Şeyhülislamların divan üyelerinin sürekli üyeleri olduğunu biliyordum. Bu konuda makalede daimi üyeleri olmadığı belirtilmiş. Oysaki alınan kararların dini boyutunu değerlendirmede kendisinden fetva alınan bir divan üyesi olduğu için daimi üye olmamasının sebebini bir türlü anlayamadım. Bu konuda bilgisi olan var mı?
Mülayim . 25.10.2018 14:13:14

2. Beyazıt

2. Beyazıt, 3 Aralık 1447 yılında Dimetoka Sarayında doğan 8. Osmanlı padişahıdır. Annesi Gülbahar Hatun, babası ise Fatih Sultan Mehmet'tir. Çocukluğun...
Devamını Oku

Fatih Sultan Mehmed Dönemi Yenilikler

Fatih, askeri başarılarla Osmanlı Devleti'ni büyük bir imparatorluğa dönüştürdü. Bilime, tarihe ve felsefeye özel ilgi gösterdi. Türkçe'den başka Arapça, Latin...
Devamını Oku

Fatih Sultan Mehmed Dönemi Fetihler

Fatih Sultan Mehmet (Mehmed), 30 Mart 1432'de, o dönemde Osmanlı Devleti'nin başkenti olan Edirne'de doğdu. 6. Osmanlı padişahı olanII. Murad'ın Hüma Hatun'dan...
Devamını Oku

Fatih Sultan Mehmet

Fatih Sultan Mehmet: İkinci Mehmet olarak da bilinir. 1432 yılında dünyaya gelmiş, babası 2. Murat, Annesi Hüma Hatun'dur. Osmanlı Padişahlarının yedincisidi...
Devamını Oku

2. Murat Dönemi Yapılan Yenilikler

Sultan İkinci Murad, soyunun Kayı boyuna mensubiyetini göstermek için, sikkelerine, Kayı boyuna ait iki ok ve bir yaydan müteşekkil damgayı koydurmuştur. Sonra...
Devamını Oku

II.Murat Dönemi Yapılan Fetihler

Aydın ve Menteşe beyliklerine son veren II. Murat, Karaman'la yeniden başlayan bir savaşa girdi, savaşı kazandı.1425 tarihinde Venedi...
Devamını Oku

2. Murat

2. Murat 1. Mehmed'in ve Emine Hatun'un oğlu olarak 1404 yılında Amasya'da doğmuş, altıncı Osmanlı padişahı olarak bilinir. Divan edebiyatında Muradi ol...
Devamını Oku

I.Mehmed Dönemi Fetihler

Çelebi Mehmed Rumeli'ndeki olaylarla uğraşırken, Karamanoğlu yine harekete geçti. Germiyanoğlu Yakub Bey'in Mehmed Çelebi'ye itaatini bildirmesi üzerine Bursa'...
Devamını Oku

Fetret Devri

Fetret devri, Yıldırım Beyazıt'ın 1402 yılında Ankara Savaşında Timur' esir düşmesiyle, altı oğlundan dördünün yaptığı taht kavgalarıyla geçen 1402-1413...
Devamını Oku

Yıldırım Beyazıt Dönemi Fetihler

Yıldırım Beyazıt'ın Anadolu SiyasetiI. Murad'ın vefatı Anadolu'da karışıklıklara sebep oldu Karamanlıların desteği ile beylikl...
Devamını Oku

Yıldırım Beyazıt

Yıldırım Beyazıt, Osmanlı İmparatorluğunun 4. Padişahı ve Sultan I. Murat'ın oğludur. Annesi ise I. Murat'ın baş cariyelerinden Gülçiçek Hatundur. Yıldırım Beyazıt ...
Devamını Oku

1.Murat Dönemi Yapılan Yenilikler

İlk kez Acemioğlanlar Ocağı, Yeniçeri Ocağı, Topçu Ocağı kuruldu.İlk kez Pençik Sistemi uygulandı.Rumeli Be...
Devamını Oku

1.Murat Dönemi Fetihler

Sultan Murad Hüdavendigar'ın bütün hayatı sınır boylarında ve savaş meydanlarında geçti. Rumeli'den Anadolu'ya, Anadolu'dan Rumeli'ye durmadan dinlenmeden seferler ...
Devamını Oku

Orhan Gazi Dönemi Fetihler

Orhan Bey'in beylik yıllarının ilk dönemi Anadolu'da fetihlerle geçmiştir. Beyliği sırasında bütün diğer Anadolu beylikleri gibi İran'da kurulu İlhanlıları metbu sa...
Devamını Oku

1. Murat

1. Murat: Diğer isimleri ile; Murat Hüdavendigar veya Gazi Hünkar, 1326 yılında doğmuş olan 1 Murat, Orhan Gazi ile Nilüfer Hatun'un oğullarıdır. Babasından ...
Devamını Oku

Orhan Gazi

Orhan Gazi: Osmanlı Beyliğinin kurucusu Osman Gazi'nin oğlu ve Osmanlı İmparatorluğunun ikinci padişahıdır. 1281 yılında Söğüt'te dünyaya gelmiştir. 1324 yıl...
Devamını Oku

Osman Bey

Osman Bey: Namı değer Osman Gazi. 1258 yılında Söğüt'te doğdu.1299 yılında Selçuklu Devletinden ayrılarak Osmanlı Beyliğini kurdu ve ismi asırlar boyu h...
Devamını Oku

Osmanlı Devletinde Kültür ve Medeniyet

DEVLET ANLAYIŞIOsmanlı Devleti'nde, I. Murat döneminde ‘'Devlet, hükümdar ve oğullarının ortak malıdır. ' anlayışı benimsenmiş...
Devamını Oku

 

Popüler İçerik
Orhan Gazi Dönemi Fetihler
1. Murat
Orhan Gazi
Osman Bey
Osmanlı Devletinde Kültür ve Medeniyet
Son Forum Konuları
Osman Bey ?
Yardım Sayfaları
Hakkımızda  
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Sitede yer alan haber ve içeriklerin tüm hakları saklıdır ve buradaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlı olup, kullanımına, uygulanmasına, satın alınmasına, delil gösterilmesine veya tavsiye edilmesine aracılık etmez. Sitemizdeki bilgiler, hiç bir zaman kesin bilgi kaynağı olmayıp, kullanıcılar tarafından eklenmiştir veya yorumlanmıştır. Buradaki bilgiler sitemizin asıl görüşlerini içermeyebileceği gibi hiçbir taahhüt ve tavsiye yerine de geçmez.
Ocak - 2024