Osmanlı Devletinin Kuruluşu
Osmanlı Devleti'nin Kuruluşu (1299), Anadolu'da kurulan Anadolu Selçuklu Devleti Malazgirt Savaşından sonra sınırların güvenliğini korumak amacıyla sınırdaki bölgelere Türkleri yerleştirmiş ve buralarda uç beylikleri oluşturmuştu. Anadolu Selçuklu Devleti Kösedağ Savaşında (1243) Moğollara yenilmiş ve ilk önce zayıflamaya başlamış, daha sonra da yıkılma sürecine girmiştir.
Anadolu Selçuklu Devleti yıkılma sürecine girince sınırda bulunan uç beylikleri bağımsızlıklarını ilan etmeye başlamışlardır. Osmanlı Beyliği de bu beyliklerden biridir. Oğuzların Bozok koluna mensup olan Osmanlı Beyliği Anadolu Selçuklu hükümdarı 1. Aladdin Keykubat zamanında Ankara Karacadağ yakınlarına yerleşmişlerdir. Daha sonra Ertuğrul Gazi önderliğinde Osmanlı Beyliği Bizans'ın elinde bulunan Söğüt ve Domaniç'i ele geçirmiş ve buraya yerleşmişlerdir. Ertuğrul Gazinin ölümünden sonra devletin başına oğlu Osman Bey geçmiştir. Anadolu'da İlhanlı Devleti'nin ve Anadolu Selçuklu Devleti'nin gücünün azalmasını fırsat bilen Osman Bey 1299 tarihinde bağımsızlığını ilan etti.
Osmanlı Devleti Kuruluş Dönemi Padişahları- Osman Bey
- Orhan Bey
- I. Murat
- I. Bayezit (Yıldırım)
- Fetret Dönemi (1402-1413 padişahsız geçmiştir)
- I. Mehmet (Çelebi)
- II. Murat
- (II. Mehmet)
Osman Bey Dönemi: (1299-1324)
Osman Bey, İyi bir yol izleyerek kendisinden güçlü olan Anadolu Beylikleri ile mücadele etmek yerine eski gücünü kaybetmiş Bizans Devletine karşı mücadele etmiştir.
Bizans tekfurlarından Karacahisar'ı alan Osman Bey, İnegöl, Bilecik, Yarhisar ve Yenişehir'i de topraklarına kattı.
Koyunhisar Savaşı: (1302)- Osmanlı Devleti ile Bizanslı tekfurlar arasında meydana gelen bir savaştır.
- Yapılan bu savaşı Osmanlı Devleti kazandı. İzmit, İznik ve Bursa'nın alınması daha hale geldi.
- Bu savaş Bizans ile yapılan ilk savaştır.
Orhan Bey Dönemi: (1326-1362)
Orhan Bey, babası öldükten sonra başa geçti. Bursa'yı fethetti ve başkent yaptı. İznik'in fethi için çalışmalar başlattı. Buna engel olmak isteyen Bizans kralının kurduğu ordu Maltepe (Palekonon) Savaşında yenilgiye uğratıldı. (1329) bu savaş Bizans Devleti ile doğrudan yapıldı ve İznik başkent yapıldı. Bizans ile taht kavgasına giren Kantakuze'ne yardım edildi. Bu yardım sayesinde Gelibolu'daki Çimpe Kalesi kazanıldı. Çimpe Kalesi alındıktan sonra Gelibolu'nun fethi için girişimlerde bulundu. Kazanılan Tekirdağ dolaylarına Anadolu'dan getirilen Türkler yerleştirildi. Bu sırada Karesi Beyliğine son verildi. Çimpe Klaesinin alınmış olmasıyla birlikte Rumeli'ye geçiş yolu da aynı zamanda açılmış oldu. Divan Teşkilatı kuruldu. Yaya ve Müsellem (Atlı) askerlerden oluşan ilk düzenli ordu kurulmuş oldu. Böylece beylikten devlete geçiş sağlandı.
I. Murat Dönemi: (1362-1389)
I. Murat döneminde Karamanlıların kışkırtması nedeniyle Ankara'yı idarelerine alan Ahiler'den Ankara geri alındı. Rumeli'de yapılan Sazlıdere Savaşı kazanıldı. Bu savaştan sonra Edirne fethedildi. (1363) Edirne'nin fethine tepki olarak Papalık propaganda yaptı. Bunun sonucunda Haçlı Ordusu kuruldu ve Haçlılar Sırpsındığı savaşında yenilgiye uğratıldı. (1364) Hamitoğulları Beyliğinden toprak satın alındı. Anadolu'ya yönelen Osmanlılara Karamanlılar karşı çıktı. Osmanlı Devleti yaptığı savaş ile Karamanlılara üstünlüklerini kabul ettirdiler. Balkanlarda Osmanlı akıncı birliği Ploşnik Savaşı ile yenilgiye uğratıldı. Bundan yararlanan Sırplar Osmanlı Devleti'ni Balkanlardan atmak için Haçlı Ordusu kurdular. I. Murat kurulan bu haçlı ordusunu I. Kosova Savaşı ile yenilgiye uğrattı. (1389) Yapılan bu savaşın sonunda I. Murat bir Sırplı tarafından öldürüldü.
I. Bayezit Dönemi (Yıldırım 1389-1402)
I. Bayezit, I. Murat'ın verdiği karar ile hükümdar oldu. Taht kavgasına gireceğini düşündüğü kardeşini öldürttü. Karamanlılar da dahil olmak üzere batı Anadolu'da bulunan beyliklerin tamamına son verdi. Böylece Büyük ölçüde siyasi birliği sağlamış oldu. İlk kez İstanbul kuşatıldı. İstanbul'u kuşatmasının ardından Batı Avrupa uluslarının katılımları ile büyük bir Haçlı Ordusu kuruldu. Yıldırım Bayezit bu orduyu Niğbolu Savaşı ile yendi. (1396) Karadeniz'den Bizans'a gelebilecek yardımları önlemek için Anadolu Hisarı (Güzelce Hisarı) yaptırdı. Bu sırada Doğu Anadolu'da Timur tehlikesi ortaya çıktı. Bunun üzerine Bizans ile anlaşma yapılarak kuşatma kaldırıldı. Bu anlaşmaya göre; - Bizans yıllık vergi verecek,
- İstanbul 'da bir Müslüman mahallesi kurulacak,
- Haliç'e bir Osmanlı Birliği yerleştirilecek.
Ankara Savaşı Nedenleri: (1402)- Karakoyunlu ve Celayir hükümdarlarının topraklarını Timur'a kaptırdıktan sonra Osmanlı Devleti'ne sığınmaları.
- Timur'un Osmanlı Devleti'ne sığınan hükümdarları geri istemesi.
- Yıldırım Bayezid'in Anadolu'da beyliklerine son verdiği beylerin Timur'dan yardım istemeleri.
- Timur'un kendi üstünlüğünü kabul ettirmeye çalışması.
Bu savaşı Timur kazandı.
Ankara Savaşı Sonuçları- Anadolu'daki siyasi birlik bozuldu. Bu savaşın en önemli sonucudur. Çünkü beylikler tekrar kurulmaya başlanmıştır.
- Yıldırım Bayezit öldü.
- Yıldırım Bayezid'in oğulları arasında taht kavgaları başladı.
- Yaşanılan bu taht kavgaları döneminde devlet dağılma tehlikesi geçirdi. 11 yıl süren bu kavgayı Çelebi Mehmet kazandı.
Fetret Devri: (1402-1413)
Ankara Savaşı'ndan sonra Timur Osmanlı Devleti topraklarını Yıldırım Bayezid'in oğulları arasında paylaştırmış ve bu şekilde taht kavgalarının çıkmasına sebep olmuştur. Timur'un taht kavgaları çıkarmasının sebebi Osmanlı Devleti'nin parçalanmasını sağlamaktı. Yaklaşık olarak 11 yıl süren taht kavgaları sırasında Osmanlı Devleti padişahsız kalmış, devlet dağılma tehlikesi geçirmiştir. Kardeşler arasında yaşanan bu mücadeleyi 1413 yılında Çelebi Mehmet kazanmıştır ve fetret devrine son vermiştir. Çelebi Mehmet tahta geçtikten sonra Anadolu siyasi birliğini sağlamak için mücadele etmiştir. Devlet otoritesini tekrar sağlamış ölümünden sonra da yerine oğlu geçmiştir.
I. Mehmet Dönemi: (Çelebi 1413-1421)
Bozulan devlet otoritesini tekrar sağlayarak sağlamlaştırdı. Böylece dağılmak üzere olan devleti dağılmaktan kurtardı. Bu çalışmalarından dolayı devletin ikinci kurucusu sayılır. Ege denizinde Venediklilere ait adalardan Anadolu kıyılarına saldırılar oldu, bundan dolayı Venediklilerle ilk deniz savaşı yapıldı. Osmanlı Devleti'nin deniz gücü zayıftı. Bundan dolayı Osmanlı Devleti yenildi. Bizans'ın araya girmesi ile anlaşma yapıldı. Fetret dönemindeki siyasi ve sosyal sorunları gerekçe gösteren Şeyh Bedrettin isyan çıkardı. Rumeli'de çıkan bu isyan kısa sürede bastırıldı. (1420) Timur'un Semerkant'a götürdüğü Mustafa Çelebi geri dönerek taht kavgasına girdi. Mücadeleyi kaybedince Bizans'a sığındı. Bu kişinin gerçek Mehmet Çelebi olmadığı iddia edildi. Bundan dolayı da bu olaya ' Düzmece Mustafa Olayı ' denmiştir.
II. Murat Dönemi: (1421-1451)
Bizans Devleti Mustafa Çelebi'nin başlattığı taht kavgasını desteklemiş ve II. Murat bu mücadeleyi kazanarak başa geçmiştir. Osmanlı Devleti'nin otoritesini sarsmak için Germiyan ve Karaman beyleri II. Murat'ın kardeşi Şehzade Mustafa'yı taht kavgasına sürüklediler. Bu mücadeleyi de II. Murat kazandı. Osmanlı ordusu Balkanlarda Macarlar ile yaptıkları savaşı kaybettiler. Bunun üzerine II. Murat barış istedi. Macarlar ile Edirne Segedin Anlaşması imzalandı. (1444) bu anlaşmaya göre; - 10 yıl savaş olmayacak,
- Tuna sınır sayılacak,
II. Murat iktidarı küçük yaştaki II. Mehmet'e bıraktı. Ancak devlet adamları arasında sorunlar ortaya çıktı. Macarlar yapılan anlaşmayı bozdular. II. Murat yeniden padişahlığa geldi. Macarlar Varna Savaşında yenilgiye uğratıldı. (1444) II. Murat iktidarı tekrar bıraktı. Aynı sorunlar yinelenince tekrar başa geldi. Macarların yönetiminde bulunan haçlı ordusunu II. Kosova Savaşı'nda yenilgiye uğrattı. (1448) Balkanlı ulusu bir daha saldırı düzenlemedi. Bu şekilde Osmanlıların Balkanlara yerleşmesi kesinleşti. 19.01.2024 09:11:23
Osmanlı Devletinin Kuruluşu ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
0 Yorum Yapılmış "Osmanlı Devletinin Kuruluşu"
Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin
|
|
