Islahat Fermanı: 18 şubat 1856 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu halkı güne davul sesleriyle uyandı. Bu sesler hasta adam konumundaki Osmanlı imparatorluğunda bir duyuru anlamına gelmekteydi. Tellal gür sesiyle seslendi halka: "Islahat Fermanı".
Islahat Fermanı halka duyurulduğu tarihlerde Osmanlı İmparatorluğu çok yaralar almış ve Avrupa ülkelerindeki gelişmelerden uzak kalmıştır.
Böyle güçlü ve ihtişamlı bir imparatorluğun düştüğü bu kötü durumdan kurtulmak için anahtar
Islahat Fermanı olduğu düşünülmüştür. Sultan Abdulmecid'in ıslahat fermanını yayınlamasının sebebi ise; savaşlarla boğuşmuş Osmanlı İmparatorluğunun azınlıklarla uğraşacak gücü kalmamasıdır. Azınlık isyanlarını azaltmak ve toplumdaki eşitlikleri sağlamak için
ıslahatfermanı yayımlanmıştır.
Islahat Fermanı Maddeleri
- Herkes şirket kurabilecektir.
- Mahkemelerde Müslüman ve Gayrimüslimler eşit haklara sahip olacak Herkes kendi dininde yemin edebilecektir.
- Hapishaneler ıslah edilecek.
- Gayrimüslimler askeri okullara gidebilecek ayrıca devlet memuru olabilecekler.
- İşkence ve dayak kaldırılacak.
- Vergi toplama işlemlerinde çeşitli değişiklikler yapılacak. İltizam usulü kaldırılacak.
- Cizye ve haraç kaldırılacak.
- Herkes kendi dininin ibadetini rahatça yerine getirebilecek.
- Gayrimüslimlere büyük ölçüde dini hak verilecek ve Okul, Banka ve benzerleri kurula bilecek.
- Müslümanlıktan ayrılma ölüm cezası kaldırılacak.
- Müslüman ve Gayrimüslimler kanun önünde eşit sayılacaktır.
Islahat Fermanı Sonuçları
- Islahat fermanı Müslümanlardan çok gayrimüslimlere yönelik maddeler içerir. Bu durum Müslümanlarla gayrimüslimleri birbirine düşürmüşlerdir.
- Islahat fermanı Osmanlıda milliyetçi kesimlerin oluşmasını sağlamıştır. Bu milliyetçi kesimler gayrimüslimlere düşman olup Osmanlıda iç karışıklık çıkarmışlar ve Osmanlının erken dağılmasına sebep olmuşlardır.
- Osmanlı imparatorluğunun yönetim kadrosuna girmeye hak kazanan gayrimüslim memurlar daha sonra Avrupalı devletlere yardım etmiş Osmanlı devleti hakkında istihbarat vermişlerdir.
- Bu dönemde açılan yabancı okullar daha sonra Osmanlı imparatorluğuna büyük dertler açacaktır.
- Gayrimüslimler artık yerel yönetimlerde görev alabilmektedir. Bu iyi bir eşitlik olarak gözükse bile gayrimüslim nüfusun fazla olduğu kesimlerde yönetimi ele geçirerek iç karışıklıklar çıkarmışlardır.
- Yabancılar vergilerini düzgün ödemesi halinde mal ve mülk alabilecek olmaları daha sonra Osmanlı imparatorluğunun başına büyük dertler açmış; yabancı sermayeye satış oldukça artmıştır.
Islahat fermanı 18 Şubat 1856'da duyurulduğunda amacı halk arasında eşitlik sağlamaktı ancak ıslahat fermanı bu eşitliğe yaklaşamamış yaklaşamadığı gibi gayrimüslimleri güçlendirip daha çok iç karışıklık çıkmasına sebep olmuştur.
19.01.2024 10:46:40
Islahat Fermanı ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek
Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.
Sayfayı Düzenle
