İlk Osmanlı Medresesi, denildiği zaman, öncelikle medrese kelimesinin Arapça ders kökünden geldiğini bilmemiz gerekmektedir. Buna göre Medrese'yi, Orta ve Yüksek Öğretimin yapıldığı kurumlarının genel adı olarak tanımlayabiliriz. Medreselerde ders verenlere ise günümüzde öğretmen kelimesinin eski Osmanlıcadaki anlamına eş olarak Müderris denilmektedir.
Medrese geleneği Türk İslam Devletleri'nde Karahanlılar ile başlamaktadır. Karahanlılar Medrese geleneği dışında Burslu olarak yani maddi yardımla öğrencilik sistemini başlatan ilk Devlet olarak da bilinmektedir.
Osmanlı'da Medreseler En Çok Hangi Dönemde Zirve Yapmıştır?
Selçuklu Döneminde zirve yapan medrese geleneği en kapsamlı ve çok yönlü eğitim verilmesi açısından Büyük Selçuklular tarafından gerçekleştirilmiştir. Bağdat'ta kurulan Medreselerin kurucusu Selçuklu veziri olan Nizamülmülk'tür.
Osmanlı'daki ilk açılan Medreselerde Hangi Eğitimler Verilmektedir?
İlk açılan medreselerde ağırlıklı olarak Kıyas, Kur'an, İcma, Fıkıh ve Kelam gibi dini dersler okutulmaktadır. Bunun dışında Nizamiye medreselerinde ise hem pozitif bilimler hem de dini bilimler birlikte okutulmuştur. Fikri mücadelenin ilk ateşleri ise Bâtınilik ve Şiilik olarak bu medrese sisteminde ortaya çıkmıştır.
Anadolu'ya yerleşerek ülkenin çeşitli şehirlerinde çok sayıda medreseler inşa edilmiştir. Anadolu Bölgesi'nde açılan ilk medrese Danişmentliler döneminde Tokat Niksar'da inşa edilmiştir ve Yağ basan Medresesi olarak bilinmektedir.
Osmanlı Devleti Dönemindeki İlk Medrese Kimin Zamanında Açılmıştır?
1330 yılında Orhan Bey tarafından İznik'te kurulan Orhan Gazi Medresesi Osmanlı Devleti'nin ilk medresesi olarak kabul edilmektedir. Pek çok savaşa katılan Osmanlı Devleti'nin sınırlarının genişlemesiyle pek çok şehirde medreseler açılmıştır. Son olarak dönemin son padişahı Fatih Sultan Mehmet Han tarafından İstanbul'un fethedilmesiyle medreselerin inşaları Başkent'te yaygınlaşarak günümüze kadar ulaşmıştır.
