Hüma Hatun
Hüma Hatun, tarihçilere göre Fatih Sultan Mehmed Hanın annesinin İsfendiyaroğullarından olan Taceddin İbrahim Bey'in kızı olan Hatice Halime Hatun olduğu iddia edilmektedir. Hüma Hatun'un da Hatice Halime Hatun olduğu yönünde görüşler vardır. Avrupalı tarihçiler ise; Hüma Hatun'u Sırbistan Kralı olan Brankoviç ile İrene Komninos'un kızı olan Mara olduğunu ileri sürerler.
Bazı iddialara göre de Stella adında bir İtalyan ya da Fransız prensesi olduğu yönünde delile dayanmayan görüşler vardır. Kabul gören görüşe göre Hüma Hatun'un II. Murad'ın hanımı, Fatih Sultan Mehmed Hanın validesi olduğu görülmektedir.
Fatih Sultan Mehmed'in annesinin kimliği türbesinde olan bilgilerde gizlidir. Çünkü Fatih'in annesi 1149 yılında vefat etmiş ve Bursa'ya defnedilmiştir. Buna göre Hüma Hatun'un II. İbrahim Bey'in kızı olması söz konusu değildir. Çünkü Hatice Halime Hatun II. Beyazıd döneminde yaşadığı ve vefatının 1500 yılından sonra olduğu bilinmektedir. Bu yüzden Hatice Halime Hatun'un Fatih'in annesi olması olanaksızdır.
Sırp kralı olan Brankoviç'in kızı Mara Hatun'da Fatih'in annesi olamaz. Zira II. Murat ile Mara Hatun 1435 ya da 1437 yılında evlenmiştir. Fatih 1932 yılında doğduğu için Mara Hatun annesi olamaz. Fatih babası vefat ettikten sonra ana dediği Mara Hatun'u devlet adamlarından biriyle evlendirmek istemiş, ancak kendisi Serez'de bulunan manastıra çekilmiştir. Mara Hatun Fatih'in öz annesi olsaydı onu evlendirmek istemez, Mara Hatun'da İstanbul'dan ayrılmazdı.
Bu bilgiler ışığında Hüma Hatun'un Mara Hatun olmadığını göstermektedir.
Peçevi tarihinden ve Bursa mahkeme sicillerinden anlaşıldığı üzere Fatih Sultan Mehmed Han'ın annesi Hüma Hatun'dur. Hüma Hatun'un baba adı Abdullah olarak kaydedilmiş olup, kendisinin cariyelikten geldiği, büyük olasılıkla Kafkas asıllı olduğu düşünülmektedir.
Hüma Hatun 1432 yılında oğlu Mehmed'i Edirne Sarayında doğurmuştur. Mehmed'in çocukluk dönemi Edirne Sarayında geçmiş, annesi Hüma Hatun ile süt annesi olan Hundi Hatun kendisinin yetişmesinde öneli bir payı olmuştur. Abisi Alaaddin ile 1438 yılında sünnet törenleri yapılmıştır. Mehmet 11 yaşındayken Manisa'ya vali tayin edilmiş ve annesi Hüma Hatun ile Manisa'ya gelmiştir.
Manisa Sancak beyliğine getirilen Şehzade Mehmed aynı abisi olan Amasya valisi Şehzade Alaaddin'i kaybetmiştir. Bu nedenle tahtın tek veliahdı haline gelmiştir. Babası ise 1444 yılında hem büyük oğlunu kaybettiğinden hem de buhranlı yıllar geçirmesi nedeniyle tahtı oğlu Mehmed'e bırakarak Manisa'ya çekilmiştir.
Hüma Hatun ise oğlunun 12 yaşında ilk saltanatını görmeye nail olmuştur. Edirne Sarayında valide sultan olarak yer almıştır. Bundan 2 yıl sonra II. Murat yeniden tahtı geri alınca, Mehmed annesi Hüme Hatun ile Manisa'ya çekilmiştir.
Hüma Hatun daha sonra İstanbul'u fethedecek, Peygamber Efendimizin mazhar olacak olan oğlunun ikinci defa tahta çıkışını görememiştir. Yaşamı bazı tarihçilere göre 1449 yılında sona ermiştir. Hüma Hatun'un türbesi ise Bursa Hatuniye Türbesi diye bilinen Bursa Muradiye Camisinin doğu tarafında yaklaşık yüz metre ileridedir. Türbeyi 1449 Eylül ayında Şehzade Mehmed babası hayatta iken yaptırmıştır. Türbeye Hatuniye Türbesi denmektedir. Yine de Hüma Hatun'un 1449 yılında öldüğü kesin değildir. Bu türbede yazan tarihe göre yorumlanmaktadır. 1449 yılının türbenin yapım tarihi mi olduğu, Hüma Hatun'un ölüm tarihi mi olduğu hala tartışmalıdır.
20.01.2024 19:38:42
Hüma Hatun ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
