Cem Sultan
Cem Sultan, 1459 yılında Edirne sarayında doğmuş, Fatih Sultan Mehmet'in oğullarından birisidir. Annesi Çiçek Hatun'dur. İlk eğitimini saraya hocalarından almıştır. Beş yaşına geldiğinde, bir hocaya verilen Kastamonu sancakbeyliğine gönderilmiştir. Eğitim ve öğrenimini burada sürdürmüştür. Fatih Sultan Mehmet, en büyük oğlunu Mustafa'nın vefatından sonra 1474 Cem'i Karaman eyaletine göndermiştir.
1481'de Mısır Seferine çıkan Fatih Sultan Mehmet Gebze'de hastalığa yakalanmış ve vefat etmiştir. Bu durumda babasından sonra tahta çıkan İkinci Bayezid'e kardeşi Cem Sultan muhalefet etmiştir.
Uzun Hasan Seferi, esnasında babasına vekaleten baktığı saltanata, aslen kendisinin tahta çıkması gerektiğini savunuyordu. 3 Mayıs 1481'de Fatih Sultan Mehmet'in vefatı üzerine Amasya'da olan Şehzade Bayezid ile Konya'da olan Cem Sultan'a haberciler gönderilmiş, fakat Cem Sultan'a gönderilmiş olan ulak, yolda Anadolu Beylerbeyi Sinan Paşa tarafından yakalanmıştır. Cem Sultan, babası öldükten ancak dört gün sonra bundan haberdar olmuştur. Buna çok sinirlenen Yeniçeriler ayaklanarak, sadrazam Karamanlı Mehmed Paşa'yı öldürmüşlerdir. Şehzade Bayezid'in de İstanbul'da olan oğlu Korkut saltanatı naibini ilan edilerek tahta geçirmişlerdir. Şehzade Bayezid, İstanbul'a gelir gelmez devlet yönetimini kendisi resmi olarak aldı.
Cem Sultan ve Eğitimi
Cem Sultan dört yaşlarına kadar sarayda kendisine mürebbiler görevlendirilerek eğitim almıştır.
Kastamonu sancakbeyliğinin yanı sıra devrin alimleri tarafından farsça ve Arapça dersleri almıştır. Bir yandan Cem Konya'da Lalası Gedik Ahmet Paşa, hocası Mevlana Turabi ile eğitim almaktaydı. Bunların dışında hocaları arasında Hatibzade Nasuh Bey, Frenk Süleyman Bey, Celal Bey, şair Şahidi, o devrin ilmi sanatında ve idari alanda ün yapan isimleri bulunurdu. Buda Cem'in alimlerden iyi dersler almasını sağlamıştır.
Cem Sultan ve Şehzadelik Yılları
İstanbul'u feth ettikten sonra yeni çağı başlatan ve insanlığa ışık olan, sonuna kadar ilim ve irfan ordusuyla serdar olan Fatih Sultan Mehmed'in o dönemde Mustafa ve Bayezid isimlerinde iki oğlu vardı. Rivayete göre 40 gün kadar Fatihten ve ordusundan bir haber gelmedi. Burada casuslar onun yenildiğini ordusunun dağıtıldığını ve kendisinin akıbetinin de bilinemediğini belirtti. Burada bazı kişiler Cem şehzadeyi kışkırtıp tahta çıkması için uğraşmışlar. Cem de şehirde muhafız olan askerleri sadakat yemini verdikleri esnasında, Fatihten gelen zafernameyle her şeyi değiştirdi. Fatih geriye döndüğünde bunu öğrenmiş fakat şehzadeye ceza vermeyip sancağına geri göndermekle yetinmiştir. Ama onu bu işe kışkırtanların da idamı fermanını vermiştir.
Cem Sultan Olayı; Fatih'in vefatından sonra oğulları II. Bayezid ve Cem Sultanın aralarında taht kavgaları başlamıştır. Cem Sultan Bayezid'e yenilmiş ve Mısır'daki Memlük devletine sığınmıştır. Bir süre sonra tekrar Anadolu'ya gelen Cem Sultan aynı taht savaşına girişmiş, fakat başarısızlığa uğramıştır. Bu kez de Rodos adalarına kaçıp, burada Saint Jean Şövalyelerine sığınmıştır. Bu şövalyelerin Cem'i Papaya teslim etmesi, daha sonra Fransa'ya gönderilmesinden sonra, Cem burada hayatına son vermiştir.
II. Bayezid Dönemindeki Özellikler; II. Bayezid döneminin sönük geçen bir devri anılmaktadır.
Cem Sultanı Olayının Osmanlı Devleti'ne Etkileri Nelerdir?- Cem'in Hıristiyanlar eline geçmesiyle, batılı devletler Osmanlı Devleti'nin iç işlerine karışmasına sebep olmuştur.
- Osmanlıların batıdaki fetihlerinin durmasına sebep olmuştur.
- Cem Sultan'ın Memluklere sığınması ve bu dönemde devleti açısından padişahlara yaraşır himaye görmesi, Osmanlı-Memlük ilişkisinin daha fazla bozulmasına neden olmuştur.
- Papa bakım masrafı adı altında yüklü miktarlarda paralar alıp, Osmanlıların mali durumunu iyice çökertmiştir.
- Bu olay, II. Bayezid'in Safevi tehlikelerine istinaden gerekli önlemi vermemesinden dolayı olmuştur.
- Bu olaylar yüzünden Endülüs Emevileri'ne gerekli yardım yapılmamıştır.
- II. Bayezid dönemi de sönük kalmıştır.
Cem Sultan ve Ölümü
1495 yılında papanın esiriyken ölmüştür. Malumu Cem Sultan Fatih Sultan Mehmet'in ufak oğlu ve abisine karşı gelip savaşa yenik düşünce Rodos şövalyelerine sığınmış, daha sonra da papanın Rodos şövalyeleri tarafından esir olmuştur. 1495 yılında tıraş yaparken zehirli jilet ile zehirlenerek öldürülmüştür. Ölümü üzerine bunu II. Bayezid'in papayla birlikte yaptırdığı rivayet edilmektedir. Daha sonra cenazesi Bursa'ya getirilip burada defnedilmiştir.
20.01.2024 08:25:56
Cem Sultan ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
