II. Viyana Kuşatması, IV. Murat döneminde 1683 yılında Osmanlı Devleti'nin
Viyana'yı kuşatması ile gerçekleşmiştir. Avusturya yönetimi himayesinde bulunan Macarlara baskı uyguluyor ve ağır vergilerle eziyordu. Ayrıca mezhep konusunda hürriyet uygulamıyordu. Macarlar Tökeli İmre önderliğinde Avusturya yönetiminin baskısına dayanamayarak Osmanlı Devleti'nden yardım istedi.
Osmanlılar zaten Tökeli İmre'yi yukarı Macaristan karalı olarak tanıyordu. Osmanlı Devleti ile Habsburglar arasında 20 yıllık barış antlaşması vardı. Habsburglar, Macaristan içlerine tecavüzde bulununca Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa'ya Osmanlı ordusunu sefere çıkarma konusunda Padişah IV. Mehmet'i ikna etmek için bir gerekçe oldu. Padişah IV Mehmet, Merzifonlu Kara Mustafa'ya Yanıkkale ve Komarom kalelerini kuşatmaya yetki verdi ve
Viyana Kuşatması için sefer hazırlıkları başladı. (21 Ocak 1682)
II. Viyana Kuşatması İçin Hazırlıklar
Viyana, Almanya- Doğu Akdeniz ticaret yolu üzerinde oluşu nedeniyle Osmanlı Devleti'nin stratejik hedefleri arasındaydı. Kuşatma için görülmemiş hazırlıklar yapıldı ve Avusturya'ya giden yollar tamir edildi. Cephane, top ve mühimmat ve her türlü kaynaklar devletin her yanından bu lojistik merkezlere gönderimi gerçekleştirildi. 3 Aylık bir seferde Osmanlılar kışın Viyana'da olacaklardı. Nitekim kış süresinde Habsburglar Lehistan ile antlaşma sağladılar. Antlaşmaya göre Osmanlılar Krakowa saldırırsa Habsburg kuvvetleri Lehistana yardım edecek, buna karşılık olarak Osmanlılar Viyana'ya saldırırsa Lehistan ordusu yardıma gelecekti.
Mayıs başlarında Osmanlı ordusu Belgrad civarına yaklaştı.7 Temmuz'da 40.000 Tatar kuvveti Viyana'nın doğusuna yaklaştı. Kuşatma süresince Habsburg imparatoru I. Leopold Viyana'dan kaçtı ve Linz'e yerleşti. Lehistan kralı ise antlaşmaları gereği bir ordu hazırlayıp Viyana'ya yolladı.
II. Viyana Kuşatması
14 Temmuz 1682 günü Osmanlı ordusu Viyana'yı kuşattı. Viyanalılar şehir girişindeki evleri yıkarak boş bir alan açtılar. Osmanlılar zaman konusunda büyük hata yapmaları Viyana Kuşatması'nın başarısız olmasını sağladı. Savaşı ilan ettikten sonra ilerlemek için çok zaman harcamaları, Viyana'ya yardımın ulaşmasına olanak verdi. İlk kuşatma esnasında her türlü yardımın kesildiği ümitsizliğin arttığı dönemde Graf Ernst Rudiger von Starhamberg bir askeri nöbette uyurken gördüğü taktirde öldürüleceğini söylüyordu. Kuşatma ağırdan alındıkça yardım gelmeye başladı. Lehistan Kralı Sobieski'nin 120.000 kişilik yardım takviye gücünü, Kırım Hanı Murat Giray Han'ın durduramaması üzerine Viyana Kuşatması'nda başarılı olunamadı.
II. Viyana Kuşatması'nın Sonuçları
- Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, II. Viyana Kuşatması'nın sorumlusu olarak görüldü ve idam edildi. Padişah emri verdikten sonra Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın yapmış olduğu hizmetleri düşünerek idamından vazgeçmiş olsa da ferman yerine ulaşana kadar Merzifonlu Kara Mustafa Paşa çoktan idam edilmiş ve başı toprağa gömülmüştü.
- Avrupa devletleri arasında Osmanlı'nın aldığı bu başarısız sonuç büyük sevinçle karşılandı.
- Kuşatma esnasında kurulan Kutsal İttifak sayesinde Osmanlıları alt ettiklerini gören Avrupalı Devletler benzeri ittifaklarla defalarda Osmanlı topraklarına tecavüzde bulundular.
- Osmanlıların yenilmez bir armada olmadığını anlayan Avrupa atağa geçerken Osmanlılar savunmaya geçti.
- Bu savaş sonunda Osmanlı Devleti duraklama ve ardından da gerileme dönemine girmeye başladı.
- Böylece Osmanlılar Sakarya Meydan Muharebesi'ne kadar hep geri çekilmeye başlayacaktır.
- Psikolojik üstünlük Osmanlılardan Avrupalı Devletlere geçti.