{ "title": "Osmanlı Devleti Kuruluş Dönemi", "image": "https://www.osmanlipadisahlari.gen.tr/images/osmanli-devleti-kurulus-donemi.jpg", "date": "19.01.2024 15:06:29", "author": "Hüsni", "article": [ { "article": "
Osmanlı devleti kuruluş dönemi, Osmanlı beyliğinin öncesinden başlayarak, 1453 yılında Konstanniyye'nin yani İstanbul'un fethine kadar geçen dönemi kapsamaktadır. Bu dönemde Osmanlı Devleti'nin başında 1. Osman Gazi, 1. Orhan Gazi, 1. Murat, 1. Beyazıt ve 2. Murat bulunmuştur.

Osmanlı beyliğinden önceki dönem

Moğol saldırılarının olması yüzünden Kayı soyundan gelen Kaya Alp'in oğlu olan Süleyman Şah, 1224 yılında Horasan'dan Ahlat ve Erzurum'a 50.000 kişiyle birlikte yerleşmiştir. Bundan yedi yıl sonra Fırat Nehrinden Horasan'a dönmek istediklerinde, Süleyman Şah Caber Kalesi önünde atından suya düşerek ölmüştür. Bu olaydan sonra emrindeki kişiler dağılmıştır. Bunların bazısı Suriye'de kalırken, bazısı Anadolu'ya doğru ilerlemiştir. Süleyman Şah'ın Sungur Tekin, Ertuğrul, Dündar ve Gündoğdu adlı dört oğlundan ikisi Horasan'a dönmüş, diğerleri ise yanlarında olan ailelerle Erzurum civarına giderek, Sürmeli Çukur ovasına yerleşmiştir. Bir kısmı ise Pasin ovasında yerleşmiştir.

Ertuğrul ve Dündar yanındakilerle batıya doğru giderken iki ordunun savaşına şahit oldular. Bunlardan güçsüz olanın yanında olmaya karar verdiler. Bu onların kaderini etkilemiştir. Yanlarında oldukları ordu Anadolu Selçuklu ordusu savaşı kazanmıştır. Bu yardımı sayesinde Ertuğrul Selçuklu sultanı 3. Alaeddin Keykubat'la tanışmıştır. Sulatan kendisine Domaniç, Söğüt yakınlarında ovayı kışlak ve Ermeni dağlarında yaylak olarak vermiştir. Ertuğrul buraya gittiğinde Kütahya'nın kuzeyinde Karacahisar 'da Rumlar yaşamaktaydı. Rumlar Ertuğrul'u rahatsız ettiğinden, bir sefer düzenleyerek bu bölgeyi almıştır. Zaferi öğrenen 3. Keykubat Eskişehir'i Sultanönü olarak değiştirerek, Ertuğrul Gazi'ye vermiştir. Ertuğrul Gazi'nin Osman, Savcı ve Gündüzalp adında üç oğlu vardı. Bunlardan 1258 yılında doğan Osman, Bizans tekfurlarına seferlerde bulunmuş ve savaşçı olarak nam salmıştır.

Osmanlı beyliğinin kuruluşu ve genişlemesi

Osman Gazi dönemi

Ertuğrul Gazi'nin ölümü üzerine Osman Gazi 1281 yılında aşiretin başına geçmiştir. Bizanslılara ait olan Kulaca Hisar'ı 1284 yılında ele geçirmiş, 1288 yılında Karacahisar'ı, 1298 yılında Bilecik'i fethetmiştir. 3. Alaeddin Keykubat'ın kaçmasıyla yöneticisiz kalan Anadolu Selçuklu Devletinden sonra bağımsızlığını ilan etmiştir. Bu dönem tarihçiler tarafından beyliğin kuruluşu olarak kabul edilir. 1302 yılında Bizanslılarla Koyunhisar muharebesi, 1301 yılında Yenişehir'in alınması, 1321 yılında Mudanya'nın fethinden sonra, 1326 yılında yaptığı Bursa kuşatmasında vefat etmiştir.

Osmanlı devletinin kuruluşu

Orhan Gazi dönemi

Beyliğin başına geçmek için hazırlanan Orhan Gazi bu arada Yarhisar tekfurunun kızı olan Holofira ile evlenmiştir. Beyliğin başına geçince Bursa'yı alarak, başkent yapmıştır. Daha sonra İznik'i kuşatmış, ancak Bizanslıların saldırısı üzerine kuşatma kaldırılmıştır. Bizanslılarla 1329 yılında Maltepe Muhaberesini yapan Orhan Gazi, buradan galip ayrılarak Kocaeli Yarımadasını Osmanlılara katmış ve Bizans'ın Anadolu ile bağlantısını kesmiştir. 1331 yılında İznik, 1337 yılında İzmit alınmış, 1345 yılında Karesioğulları Beyliği Osmanlılara katılmıştır. Bu Anadolu'da Türk siyasi birliğinin kurulması açısından atılan ilk adımdır. Karesioğulları'nın donanmasından faydalanan Orhan Gazi buradan Rumeli'ye geçişi kolaylaştırmıştır. 1346 yılında Yannis Kantakuzenos'un kızıyla evlenen Orhan Gazi, 1347 yılında onun Bizans tahtına geçmesini sağlamıştır. Bizans'ın Balkan devletleriyle yaptığı savaşlarda yardımda bulunmuştur. Bu yüzden kendisine 1353 yılında Gelibolu Yarımadası'nda olan Çimpe Kalesi verilmiştir. Bu sayede Osmanlılar Rumeli'de ilk topraklarını elde etmiş oldular. Beyliği devlet haline getiren Orhan Gazi, teşkilatlanmaya önem vermiştir. İznik'te ilk Osmanlı medresesi açılmış, yaya ve müsellem ordusu kurulmuştur. Bu dönemde ilk divan kurulmuş, vezirlik makamı, ilk olarak kadı ve subaşı atanmıştır. 1362 yılında vefat edince yerine 1. Murat geçmiştir.

1. Murat dönemi

1. Murat saltanatında Balkan topraklarında ilerlemiş, Anadolu'da bazı beylikleri ele geçirmiştir. 1363 yılında Sazlıdere Muhaberesi sonunda Bizanslılardan Edirne'yi almış, Filibe ve Gümülcine'yi topraklara katmıştır. Böylece Bizans ile Sırp ve Balkanlar arasındaki kara bağlantısını kesmiştir. Bu fetihlerden rahatsız olan papa tarafından haçlı birliği oluşturulmuştur. 1364 yılında Haçlılarla yapılan Sırpsındığı Muhaberesi kazanılmış ve Meriç ırmağına hâkim olunmuştur. Bu sayede Balkanlarda ilerleme kolay hale gelmiştir. Daha sonra Haçlılar ile Çimen Muhaberesi yapılmış, 1371 yılında Sırplara karşı zafer kazanılmıştır. Oğlu Beyazıt'ı Germiyanoğulları beyinin kızıyla evlendirmiş, çeyiz sayesinde Simav, Kütahya, Enet ve Tavşanlı'yı almıştır. Para karşılığında Hamitoğullarından Yalvaç, Akşehir, Beyşehir, Seydişehir ve Isparta'yı almış ve Karamanoğulları ile sınır komşusu olmuştur. 1389 yılında 1. Murat Sırplarla yapılan 1. Kosova savaşında şehit edilmiştir. Saltanatında devlet hükümdar ve oğullarının ortak malıdır anlayışını getiren, 1. Murat böylece taht kavgalarını önlemek istemiştir. Başkent Edirne'ye taşınmış, Yeniçeri ocağı kurulmuş ve ülke eyaletlere bölünerek Rumeli Eyaleti kurulmuştur.

1. Beyazıt dönemi

1. Murat'ın ölümüyle yerine geçen oğlu Yıldırım Beyazıt, beylikleri ortadan kaldırmış ve Osmanlı topraklarına katmıştır. Beyliklerin dışında Sivas, Malatya, Elbistan ve Kayseri ele geçirilmiştir. Ülke doğuda Fırat nehrine kadar genişleme göstermiştir.

Ankara savaşı ve Fetret devri

Beyliklerin ele geçirilesinden sonra beyler Timur'a sığınınca, Osmanlılar ve Timur karşı karşıya gelmiştir. Ankara Savaşında yenilen Osmanlılar, Anadolu siyasi birliğinin dağılmasına neden olmuştur. Bunu toparlamak 2. Mehmet döneminde olmuştur. Aynı zamanda Osmanlı devletinin kendi içinde parçalanmasına sebep olmuştur. 1. Beyazıt'ın oğulları Osmanlı tahtı için mücadeleye giriştiler. Bu dönem tarihe Fetret Dönemi olarak geçmiştir. 1413 yılında 1. Mehmet'in devletin birliğini yeniden sağlamasına kadar sürmüştür. Ankara Savaşının ağır sonucu Osmanlıların ilerlemesini yarım yüzyıl geciktirmiş oldu. 29 Mayıs 1453 yılında Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u almasıyla artık Osmanlı Devleti bir İmparatorluk olarak yoluna devam etmiştir.
" } ] }