{
    "title": "İlk Osmanlı Parası",
    "image": "https://www.osmanlipadisahlari.gen.tr/images/ilk-osmanli-parasi.gif",
    "date": "19.01.2024 16:12:49",
    "author": "Merve Türk",
    "article": [
        {
            "article": "<b>İlk Osmanlı parası,</b> Osmanlı Dönemi'nde gümüşten imal edilmesi sebebiyle Akçe ismini alarak Bursa'da Orhan Gazi tarafından 1327 yılında bastırılmıştır. Osmanlı Devleti'nin temel para birimi olan Akçe'nin ilk üretim aşamalarında üzerinde tarih uygulaması kullanmıyorken, padişah 1. Bayezid ile akçelerin üzerinde tarih basılma uygulamasına geçilmiştir. Parasal değeri olarak ise yapılan araştırmalara göre üç akçenin bir paraya eşit olduğu bilinmektedir. Bir kuruşun karşılığı ise yüz yirmi akçe olarak kabul edilmektedir. Uzun yıllar Osmanlı Dönemi'nde sadece akçe kullanılırken 1687 yılında bu sistem kuruş usulüne göre basılmaya başlanmıştır. Kuruşun küsuratı olarak mangır denilen bakır para da bu dönemlerde bastırılmıştır. İki mangır bir akçe sayılırken bir kıyye halis bakırdan 800 mangır para basılmıştır. Kuruşun dönemi de 1870'te liranın basılmasıyla son bulmuştur.</div><div><br></div><div><b>İlk Osmanlı Parası Olan Akçe'nin İsmi Nereden Gelmektedir?</b></div><div><br></div><div>Ak (Beyaz, parlak) para manasında kullanılarak ilk sikkesi gümüşten imal edildiği için Akçe ismi verilmiştir. Günümüzde kullanılan Ak Akçe Kara Gün İçindir Atasözü de ilk Osmanlı parasının beyaz gümüşten imal edildiğini kanıtlar niteliktedir. İlk üretildiği zaman gümüş para anlamı taşıyan akçe, 15. Yüzyıldan sonra Akçe-i Osmâni adıyla Osmanlı parası karşılığı olarak kullanılmıştır. Dönemin padişahlarına göre akçenin isminde birçok değişiklik olmuştur. Bu isimleri şöyle sıralayabiliriz.</div><div><ul><li>Geçer akçe</li><li>Kalp Akçe</li><li>Avarız Akçesi</li><li>Lala Yürgüç Akçesi şeklindedir.</li></ul><div>Osmanlı Dönemi'nde de paranın değerinin düşmesine göre de akçeye ayrıca başka isimlerde verilmiştir. Bunları;</div><div><ul><li>Kırpık Akçe</li><li>Züyuf Akçe</li><li>Kızıl Akçe</li><li>Çil Akçe şeklinde sıralayabiliriz.</li></ul><div><b>İlk Osmanlı Parasının Üzerinde Hangi İbareler Yer Almaktaydı?</b></div><div><br></div><div>Doksan ayar gümüşten yapılan ilk Osmanlı Akçesi altı kırat 1,154 gram ağırlığındadır. Zamanla düşük ayarda ve farklı ağırlıklarda basılan akçelerin bir yüzünde ülkenin inanç sistemini belirtmesi maksadıyla Kelime-i Şahadet ve Dört Halife'nin isimleri yer almaktadır. Arka yüzünde ise Dönemin padişahının ismi yer almaktaydı. Sadece Osmanlı'nın Fetret Devri'nde Timur Han'ın ismi yer almış ve bu isim sonradan paranın ön kısmından kaldırılmıştır.</div><div><br></div><div><b>İlk Osmanlı Parası Hangi Padişahlar Tarafından ve Hangi İsimlerle Bastırılmıştır?</b></div><div><br></div><div>İlk Osmanlı sikkesi Osman Gazi tarafından Bursa'da bastırılmıştır. Bu para biriminin ön yüzünde \"Darebe Osman Bin Ertuğrul\" ibaresi bulunmaktaydı.</div><div><br></div><div>İlk Osmanlı Akçesi Orhan Gazi tarafından yine Bursa'da bastırılmıştır. Bu akçenin bir tarafında Kelime-i Şehadet diğer tarafında ise Dört Halife'nin ismi yer almaktaydı. Ayrıca Orhan Bin Osman (Osman'ın Oğlu) ifadesi ile basıldığı yeri simgelemesi açısından Bursa ismi ve Orhan Gazi'nin beyliğe geçişini simgeleyen üç sayısı yer almaktaydı.</div><div><br></div><div><b>1. Murad Zamanında Basılan Paralar Nasıldır?</b></div><div><br></div><div>1. Murad zamanında gümüş akçeler bastırılması yanında basılış yerleri bulunmayan pul, mangır ve fels özelliğinde bakır paralar da basılmıştır.</div><div><br></div><div><b>1. Bayezid Zamanında Basılan Paralar Nasıldır?</b></div><div><br></div><div>1. Bayezid zamanında üzerlerinde tarih basılı olan gümüş ve bakır paralar olarak bilinmektedir. %90 ayarında gümüş kullanılan bu paralar dışında Devlet'in altın parasının bulunmaması sebebiyle Venediklilerin altın dukası kullanılmaktaydı.</div><div><br></div><div>1. Bayezid'in oğlu Süleyman Çelebi ise kendi bastırdığı paraların üzerinde tuğra kullanmıştır.</div><div><br></div><div><b>1. Mehmed Döneminde Basılan Paralar Nasıldır?</b></div><div><br></div><div>1. Mehmed döneminde Bursa, Edirne, Amasya gibi şehirlerde basılan birçok akçeler bulunmaktadır. Timur Bey'in Osmanlıların üzerinde bir dönem hâkim kurmasıyla 1. Mehmed Osmanlı paralarının bir yüzünde Timur ibaresini de kullanarak hâkimiyetini tanımıştır. Bir yüzünde Kelime-i Şahadet, Basıldığı yeri simgeleyen Bursa ve tarih olmasının yanında diğer yüzünde \"Demûr (Tîmûr) Hân Gürgâh, Muhammed ibni Bâyezîd Hân halledullahü mülkehû\" ibareleri yer almaktaydı.</div><div><br></div><div><b>2. Murad Döneminde Basılan Paralar Nasıldır?</b></div><div><br></div><div>Bursa, Edirne, Ayaslug, Bolu gibi şehirlerde 2. Murad tarafından da bastırılmış akçeler bulunmaktadır. Bursa'da bastırılarak Mangır adı verilen paranın üzerinde Osmanlıların Kayı boyundan geldiğini simgeleyen bir damga bulunmaktaydı.</div><div><br></div><div><b>2. Mehmed (Fatih) Döneminde Bastırılan Paralar Nasıldı?</b></div><div><br></div><div>Babasının ölümüyle 2. Murad dönemindeki paraları kaldıran 2. Mehmed Bursa, Ayaslug, İstanbul, Üsküp gibi şehirlerde 5,25 kırat ağırlığında yeni akçeler bastırmıştır. %90 ayar gümüşten yapılan bu akçelerin bir yüzünde \"Sultân'ül-Berreyn ve Hâkân-ül Bahreyn es-Sultân İbn-is-Sûltan\" ibaresi bulunurken diğer yüzünde ise \"Muhammed ibni Murâd Han halledullahü mülkehû duribe fî Kostantiniyye sene 875\" ibaresi yer almaktaydı. Bu döneme kadar hiç altın parası bulunmayan Osmanlı Devleti'nin ilk altın parası Fatih tarafından sultanî ismiyle 1478 yılında bastırılmıştır.</div>"
        }
    ]
}