{ "title": "Genç Osman", "image": "https://www.osmanlipadisahlari.gen.tr/images/genc-osman(1).jpg", "date": "19.01.2024 16:27:49", "author": "Okutman", "article": [ { "article": "
Genç Osman ya da 2. Osman, Osmanlı devletinin 16. Padişahı, 95. İslam halifesidir. Divan edebiyatında Farisi olarak bilinir. Annesi Mahfiruz Haseki Sultan, babası ise 1. Ahmed'tir. 3 Kasım 1604 yılında dünyaya gelen Genç Osman, annesi tarafından büyük bir titizlikle yetiştirilmiştir. Sarayda aldığı eğitim ve tahsil içerisinde, Latince, Farsça, Yunanca, Latince, Arapça ve İtalyanca gibi dilleri tercüme yapacak düzeyde öğrenmiştir. 14 yaşındayken amcası 1. Mustafa'nın tahttan indirilmesi sebebiyle, Osmanlı devletinde saltanatına başlamıştır.

Genç Osman'ın saltanatında yaşananlar

Tahta çıktıktan sonra, devletteki üst düzey yönetimi değiştiren bir padişahtır. Müderris ve kadıların atanmasından sorumlu olan Şeyhülislamdan bu yetkileri alan 2. Osman, yaptığı yeniliklerle dikkat çekmiştir.

İran ilişkileri: Sadrazam Damat Halil Paşa 2. Osman'ın tahta çıkışında İran seferine bulunuyordu. Ordunun Pul-i Şikeste'de bozguna uğramasına rağmen, Erdebil şehrini kaybetmek istemeyen İranlılar, Osmanlılardan barış istemişlerdir. 26 Eylül 1618 yılında Serav sahrasında iki devlet arasında, Nasuh Paşa Antlaşmasına göre Serav Barış Antlaşması imzalanarak, barış sağlanmıştır.

Otuz yıl savaşları: Katoliklere karşı Protestanları destekleme Kanuni döneminden Otuz Yıl Savaşlarında da devam etmiştir. Transilvanya bölgesinde çıkan Protestan isyanı, Osmanlıların etkisiyle çıkmıştır.

Akdeniz ve İtalya seferi: Osmanlı donanması 1620 yılında Halil Paşa komutasında Akdeniz'e doğru sefere çıkmıştır. Navarin'e ulaşan donanma, kuzeydeki Adriyatik'e yönelmiştir. Dıraç yöresinde iki adet İtalyan gemiyi ele geçirerek, İtalya'ya asker çıkarmıştır. Ardından İspanyolların elindeki Manfredonia işgal edilmiştir.

Lehistan seferi: Dinyester ırmağıyla ayrıldığı sınır komşusu Lehistan'la dost ilişkiler içerisinde olan Osmanlılar, Kırım Hanının barışa aykırı olarak Lehistan'a seferler düzenlemesi ve Lehlilerin Boğdan'a müdahalesi ve Hotin Kalesini işgal etmesi üzerine, Lehistan seferi düzenlemeye karar vermiştir. Özi Beylerbeyi İskender Paşa komutasındaki ordu, Purut'ta bulunan Yaş'ta Lehistanlıları 20 Eylül 1620 yılında bozguna uğratmıştır. 1621 yılında Genç Osman Lehistan seferine çıkmıştır. Lehistanlılar ise Avusturya'dan yardım isteyerek ordusunu güçlendirmiştir. 2 Eylül 1620 yılında Hotin'de karşı karşıya gelen iki devlet, aralarında kesin bir zafer kazanamamıştır. Lehli elçiler savaşa neden olduklarını isteyerek barış antlaşması istemiş ve 29 Eylül 1621 yılında Hotin Antlaşması ile savaş bitirilmiştir. Antlaşmaya göre iki devlet birbirlerine saldırmayacak, Lehistan önceden olduğu gibi Kırım Hanlığına 40.000 düka altın verecektir.

Genç Osman'ın yenilikçi hareketleri

Lehistan seferindeki yaşanan başarısızlıktan sonra, askeri alanda yenilikler yapmak isteyen Genç Osman, Kapıkulu Ocaklarını oluşturdu. Devletin ödediği maaşların, asker sayısından fazla olduğunu görüp, ödeneği kısma yoluna gitmiştir. Bu sebeple fazla parayı alan askerler, Genç Osman'a düşman olmuşlardır. Bunun farkında olan padişah tecrübesizliğinden ötürü yenilikleri gereği gibi yapamıyordu. Mısır, Anadolu ve Suriye'den getireceği yeni askerlerle bir ordu kurmak istiyordu. Harem, saray ve ilmiye teşkilatlarını yeniden yapılandırma isteği vardı. Kapıkulu ocaklarının bu durumdan rahatsız olması, Şeyhüslislam Esad Efendinin fikir belirtmemesi yeniliklere engel oluyordu. Erzurum, Halep, Mısır ve Şam beylerbeylerine asker almak için gönderdiği gizli belgeler, yeniçerileri kızdırmıştı. Anadolu'ya asker toplamak için gitme isteğini, Dürzi lider Maanoğlu Fahreddin'in çıkardığı Lübnan'daki isyan sayesinde yakaladı. İsyanı bastırmak üzere Anadolu'ya doğru yola çıkmak istediğini belirtse de Şeyhülislam ve sadrazam tarafından engellendi. Bunun üzerine hacca gitmek istediğini söyleyerek, hazırlıklar yapıldı. İlk kez bir padişahın hacca gitmesi fikri hoş karşılanmasa da padişahın ısrarıyla hazırlıklara devam edildi. 500 yeniçeri ve sipahiyle yola çıkacak olan padişah, diğer askerlerin İstanbul'da kalarak şehri korumasını istemiştir. Yola çıkan kafile Üsküdar'da padişah otağını kurmadan, yeniçeriler Süleymaniye'de toplandılar. Ayaklanan yeniçeriler, saraya girerek, bazı devlet büyüklerini öldürdüler. Yeniçerileri ve sipahileri ikna etmeye çalışan Genç Osman, bunda başarı sağlayamadı. Tahta amcası 1. Mustafa geçirilerek, isyancıların ele başları tarafından Genç Osman Yedikule zindanlarında boğularak öldürüldü. Sultan Ahmet Camii'nde kılınan namazın ardından, aynı camide babasının yanına defnedildi. Genç Osman'ın öldürülmesi, Anadolu'da isyanların çıkmasına sebep olmuştur.
" } ] }