{ "title": "3. Murat", "image": "https://www.osmanlipadisahlari.gen.tr/images/3.murat(1).jpg", "date": "19.01.2024 14:46:26", "author": "Erdemer", "article": [ { "article": "3. Murat, 4 Temmuz 1546 yılında Manisa'da doğmuş olan 91. İslam halifesi ve 12. Osmanlı padişahıdır. Babası 2. Selim, annesi ise Nurbanu Sultan'dır. Şehzadeliğinde iyi bir eğitim alarak, Farsça ve Arapçayı öğrendi. 1558 yılında babası Karaman valiliğine, kendisi de Alaşehir sancakbeyliğine atandı. Babasının padişahlığı döneminde ise Manisa sancakbeyliğine atandı. Babasının vefatıyla 22 Aralık 1574 yılında saltanatı başladı.

3. Murat'ın saltanatı

Padişahlığının başlamasıyla beş kardeşi de öldürülen 3. Murat, saltanatı süresince veziriazamı Sokullu Mehmet Paşa'nın etkisinde kalmıştır. Kanuni döneminde Fransızlarla iyi ilişkiler kurulmuştu. Fransız tahtının boşalması sebebiyle, Lehistan'daki iktidara Erdel beyi Bathary getirildi. Lehistan'la gerekli antlaşmalar yapılarak, kuzey sınırı güvene alındı. Tahta çıktığında Kuzey Afrika kıyılarında alınmayan Fas'ın Osmanlı topraklarına katılması için, 1578 yılında bir sefer düzenlenerek Fas ele geçirildi ve Portekiz gücü kırıldı. 1584 yılında Trablus valisi Ramazan Paşa'nın ailesinin bulunduğu gemiye Kefalonya civarında Venediklilerin saldırı düzenlemesi, iki ülke arasındaki barışı bozdu. Venedik ültimatom veren 3. Murat, Venediklilerin barışı bozmak istememesi üzerine sorun çözüldü. Kapitülasyonlardan beri Osmanlı limanlarında serbest ticaret yapan Fransızların bu hakları 3. Murat döneminde de devam ediyordu. İngiltere'nin de bu haktan yararlanmak istemesi, Osmanlılar için bir fırsat olmuştur. Papa'nın ambargosunu kırabilmek için, İngiltere'ye de bu hakkı verdi. Artık Akdeniz'de Fransız ve İngiliz rekabeti başlamıştı. Bu rekabet Osmanlılar için siyasi açıdan iyi olmuştu. Şah İsmail'in ölümüyle İran'da taht kavgaları başlamıştı. Bundan faydalanan Van beylerbeyi İran'a saldırı düzenlemiştir. İlk savaş 1577-1589 yılları arasında on iki yıl sürmüş, Gürcistan fethedilmiştir. Tiflis 1578 yılında Osmanlı vilayeti yapılmış, Şirvan Osmanlı topraklarına alınmıştır. İran'ın barış istemesiyle, 1 Mart 1590 yılında Ferhat Paşa Antlaşması (İstanbul Antlaşması) imzalanarak, Kars, Tiflis, Tebriz, Şehrizur ve Gence alınarak doğudaki en geniş sınırlar elde edilmiş oldu. Avusturya ile barışın bozulması sebebiyle, bu ülkeyle 1593 yılında savaşa girilmiştir. Savaş sürerken 16 Ocak 1595 yılında felç geçiren 3. Murat vefat etmiştir. Cenazesi Ayasofya Camisinin avlusuna gömülmüştür.

3. Murat kişiliği ve yaşamı

21 yıl Osmanlı saltanatı sürmüş olan 3. Murat döneminde, veziriazamı Sokullu Mehmet Paşa'nın etkileri ölümüne kadar devam etmiştir. Sokullu'nun ölümünden sonra 3. Murat'ın eşi Safiye Sultan'da devlet yönetiminde etkili olmuştur. Osmanlı Devleti'nin en geniş sınırları onun padişahlığı döneminde olmuştur. Zevkine, tasavvufa ve şiire düşkün bir sultandı. Safiye Sultan adlı eşi ile annesi arasındaki çekişme, sarayda sadrazam değişimlerine sebep olmuştur. Saltanatında kısa bir dönem içkiyi yasaklasa da bu kararından çabuk dönmüştür. Çok sayıda şehzadesi olan 3. Murat'ın, ölümünden sonra tahta çıkan 3. Mehmet dışındaki tüm şehzadeler öldürülmüştü. Öldüğü sırada eşlerinden hamile olanlarda öldürülmüştür.
" } ] }