{ "title": "17 Yüzyılda Osmanlı Devleti", "image": "https://www.osmanlipadisahlari.gen.tr/images/17.-yuzyılda-osmanli-devleti.gif", "date": "20.01.2024 02:33:10", "author": "Serpil Köseoğlu", "article": [ { "article": "
17. Yüzyılda Osmanlı Devleti (Duraklama Dönemi Nedenleri)

17. Yüzyıl başlarında Osmanlı eski gücünü, kuvvetini kaybetmeye başladı. Yapılan savaşların uzaması, uzayan savaşları yer yer kaybetmeye başlaması, sınırların genişlemesinde yavaşlamanın olması, iç isyanların giderek artması, mali ve ekonomik sorunların yaşanması Osmanlının duraklamasına neden oldu. Ayrıca ordu içerisindeki bozulmalar, yönetici yetersizliği, hükümdarların iyi yetişmemesi veya çocuk yaşta tahta geçme durumlarının olması, bilim ve teknik alanında Avrupa'nın gerisinde kalınması, devletin doğal sınırlara ulaşması ve bu bağlamda güçlü devletlerle karşılaşması etkili olmuştur.

17. Yüzyılda Osmanlı devleti (Duraklama Dönemi Dış Olaylar)

1. Osmanlı - İran Savaşları

Osmanlı devleti 1590 yılında Ferhat Paşa antlaşması ile doğuda en geniş sınırlarına ulaşmıştı. İran Osmanlının batıda Avusturya ile içeride ise Celali İsyanları ile uğraşmasını fırsat bilerek Osmanlı sınırlarını tehdit etmeye başladı. Aralarında savaş yeniden başladı ve aralıklarla sürmeye devam etti ta ki 1639 Kasr-ı Şirin Antlaşmasına kadar. Kasrı şirin Antlaşmasına göre:
2. Osmanlı - Avusturya Savaşları

Avusturya, kanunu zamanında yapılan İstanbul Antlaşmasından bu yana Osmanlıya yıllık vergi vermekteydi. Avusturya'nın bu vergiyi kesmesi ve sınırlardaki olaylar yüzünden 1593'te başlayan savaşlar 1606 yılına kadar sürdü. Osmanlı Haçova ve Kanije'de büyük zafer kazandılar ancak doğuda İran savaşlarının başlaması ve İçeride Celali İsyanlarının patlak vermesi ile istenilen sonuca varılamadı. 1606'da Zitvatorok Antlaşması imzalandı. Bu antlaşmaya göre:
NOT: bu savaşla Osmanlının savaştan galip çıktığını ama Avusturya üzerindeki üstünlüğünü kaybetmiştir. Ne demek! Avusturya kralı Osmanlı padişahıyla eşit sayılacak.

1662'de Avusturya'nın Erdel şehrinde karışıklık çıktı. Bunun üzerine Fazıl Ahmet Paşa sefere çıktı ve Uyvar'ı aldı. Avusturya ordusunu da yendi. Avusturya barış istedi ve 1664'te Versay Antlaşması imzalandı. Antlaşmaya göre:
NOT: bu antlaşma ile Avusturya'dan son kez toprak alınmıştır.

Daha sonra Macarların yardım istemesi üzerine giden Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Avusturya'nın başkenti Viyana'yı kuşattı ancak yenildi. 1699'da yapılan Karlofça Anlaşmasında Osmanlı ilk kez büyük toprak kaybetti.

3. Osmanlı - Lehistan, Osmanlı - Venedik - Savaşları

Burada önemli olan olay Osmanlının Lehistan ile yapılan Bucaş antlaşması ile batıda son kez toprak kazanıp batıda en geniş sınırlara ulaşmasıdır.

Venedik'in elinde bulunan Girit'te Hristiyanlar Osmanlının ticaret, haz ve yolcu gemilerine saldırıyorlardı. 1645'te ada kuşatıldı. 25 gün sonunda ada alındı. Girit'in alınması ile Doğu Akdeniz Türk gölü haline geldi.

17. Yüzyılda Osmanlı Devleti (İç İsyanlar)

17. Yüzyılda Osmanlı Devleti'nde yönetiminin bozulması, siyasi ve mali sorunların çıkması ile bağlantılı birçok isyan çıktı : Yeniçeri ve Kapıkulu İsyanları; devlet adamlarının çıkarları doğrultusunda askerleri kışkırtması, askerin maaşının zamanında ödenmemesi, ocaktaki bozulmalar gibi etkenler isyanların çıkmasına neden olmuştur. Genç Osman'ın ölümüyle sonuçlanmıştır. Celali İsyanları; padişahların ve yöneticilerin yetersiz kalması, rüşvet ve kayırmanın olması, tımar sisteminin bozulması, yöneticilerin halktan haksız yere vergi toplatılması, savaşların uzun sürmesi gibi nedenler Anadolu'da isyanların çıkmasına neden olmuştur. Eyalet İsyanları; merkezi otoritenin zayıflığından yararlanan Erdel, Efdak, Boğdan, Yemen, Tunus gibi merkeze uzak yerlerde isyanlar çıktı. İsyanlar zor da olsa bastırıldı.

17. Yüzyılda Osmanlı Devleti (Islahatlar)

II. Osman (Genç) Islahatları
  • İlmiye sınıfının yetkilerini azalttı. Şeyhülislamın fetva vermek dışında yetkileri kaldırıldı.
  • İçki içmek yasaklandı.
  • Saray dışından evlenme geleneği yeniden başlatıldı.
  • Yeniçeri ocağını kaldırmak istedi Yeniçeriler bunu öğrenince Genç Osman'ı öldürdüler. Genç Osman'ın öldürülmesiyle ıslahat yarım kaldı
IV. Murat Islahatları
  • Yeniçeri zorbalığını ortadan kaldırdı ve bir düzene soktu.
  • İçki ve sigarayı yasakladı. Kahvehaneleri kapattı. Bu yolla asayiş ve güvenliği sağlamaya çalıştı.
  • Maliyeyi düzeltti.
  • Genç yaşta ölümü ıslahatların yarıda kalmasına sebep oldu.
" } ] }