{ "title": "1. Ahmet", "image": "https://www.osmanlipadisahlari.gen.tr/images/1-ahmet.jpg", "date": "22.01.2024 00:43:06", "author": "Kutlualp", "article": [ { "article": "
1. Ahmet, 18 Nisan 1590 tarihinde doğmuş olan 93. İslam Halifesi ve 14. Osmanlı padişahıdır. Babası 3. Mehmet, annesi ise Handan Sultan'dır. Divan edebiyatında Bahti mahlası ile bilinmektedir. Kanuni'den sonraki sultanlar içerisinde, devlet işleriyle uğraşan ilk padişahtır. Babasının vefatıyla 21 Aralık 1603 tarihinde Eyüp Sultan'da kılıç kuşanıp tahta çıkmıştır. Saltanatının en dikkat çekici özelliği, kardeş katlini kaldırıp hanedan veraset sistemini değiştirmesi gelir. Padişahlığa aklı yerinde olan en büyük üyesinin gelmesi, taht için ölümleri ve rekabetleri önlemesi açısından, Osmanlı Devleti'ne faydalı olmuştur. Tahta çıktığında kardeşi olan Mustafa'yı öldürmeyen 1. Ahmet, onun padişah olmasına sebep olmuştur. Tahta 14 yaşında geçen 1. Ahmet, o döneme kadar babasının ölümüyle tahta çıkan en genç padişahtır. Tahta çıktığında sünnet dahi olmamış ve sancağa çıkmamış olmasından dolayı kapı halkı bulunmayan bir padişahtır.

1. Ahmet'in saltanatı

Zitvatorok Antlaşması: Avusturya savaşının devam ettiği bir dönemde tahta çıkan 1. Ahmet, ordunun Belgrat'tan Budin'e girmesini istemiştir. 29 Ağustos 1605 yılında Estergon kalesi kuşatılmış, Ciğerden Kalesi alınmıştır. 8 Eylül 1605 tarihinde Vişegrad, 19 Eylül'de ise Saint Thomas Tepedelen kaleleri alınmıştır. 3 Ekim 1605 tarihinde Estergon Kalesi fethedilmiştir. İki ülkenin uzun süren savaşlardan yorgun düşmesi nedeniyle, 11 Kasım 1606 tarihinde Zitvatorok Antlaşması barışı sağlamıştır. Antlaşmanın maddelerine göre, Kanije, Eğri ve Estergon kaleleri Osmanlılara, Komarom ve Yanıkkale kaleleri ise Avusturyalılara bırakılacak, Avusturya'nın savaş tazminatı ödemesine karar verilmiştir. Bu arada Osmanlı padişahı ve Avusturya arşidükü eşit sayılıp, üç yılda bir birbirlerine hediyeler göndermelerine, Avusturya'nın Macaristan adına ödediği verginin kaldırılmasına hükmedilmiştir. Bu antlaşmayla Avusturya üzerindeki üstünlük bitmiş, siyasi dengeler Avusturya lehine dönmüştür.

Ramazanoğulları beyliğine son verilmesi: Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlılara tabi olan Ramazanoğulları beyliği, 1. Ahmet zamanında Sis ve Tarsus'un Kıbrıs'a, Adana'nın Halep'e bağlanmasıyla resmen sona ermiştir.

Safevilerle olan ilişkiler: Batıda Avusturya ile savaş devam ederken, doğuda da Safeviler ile savaş halinde olan ordu, Revan üzerine yürüdü. Kışı Van'da geçiren Osmanlı ordusu, Tebriz'i almak için Selmas yöresinde yapılan savaşta Şah Abbas'ı yenilgiye uğrattı. Daha sonra Osmanlı ordusuna yeniden saldırı da bulunan Şah Abbas, Şemahi, Şirvan ve Gence'yi aldı. Devam eden Avusturya savaşı, bu cephedeki savaşı olumsuz etkiliyordu. Bu yüzden Şah Abbas'ın barış teklifi sadrazam Nasuh Paşa tarafından kabul edildi. 1612 tarihinde yapılan Nasuh Paşa Antlaşmasına göre, 9 yıllık savaş sona ermiş oldu. Safeviler Osmanlılara savaş tazminatı olarak ipek vermeyi kabul etti. Barış 1615 yılında Şah Abbas tarafından bozuldu. Bu savaşlarda Osmanlıların kayıpları daha fazla oldu.

Celali isyanları: Yavuz döneminde taraftarları ile ayaklanmış olan Bozoklu Celal'in çıkarmış olduğu isyanlar, Celali İsyanları olarak anıldı. 1. Ahmet zamanında yeniden oluşan isyanların en önemlileri Deli Hasan, Canbolatoğlu, Tavil Ahmet ve Kalenderoğlu isyanlarıdır. Sadrazam Kuyucu Murat Paşa sayesinde bu isyanlar bastırılmıştır.

1. Ahmet'in ölümü

14 yıl boyunca saltanatta kalmış olan 1. Ahmet, şehzadelerin katline ve eyaletlere gönderilmesine son vermiş, Hanım sultanların sürgün edilmesini kaldırmış, tahta en yaşlı hanedan üyesinin çıkmasını sağlamıştır. Ölümünde 13. Yaşında olan oğlu Genç Osman yerine kardeşi 1. Mustafa'nın tahta çıkmıştır. Öldüğünde 23 yaşında olması büyük bir kayıptır. Cenazesi Sultanahmet Camiindeki türbeye gömülmüştür. Şehzadelerinden Genç Osman, 4. Murat ve İbrahim tahta çıkmış olanlardır. 4 Ocak 1610 tarihinde temeli atılıp yaptırılan 6 minerali ve 16 şerefesi olan Sultanahmet Camii'nin yapımı 9 Haziran 1617 yılında tamamlanmıştır. Bunların dışında Mesih Paşa Camii, Kuyucu Murat Paşa Külliyesi ve Ömer Paşa Camii döneminde yapılmış olan önemli mimari eserlerdir.
" } ] }